Википедий:Чӱчкыдын вашлиялтше йодыш-влак

Тиде лаштыкыште ме эн чӱчкыдын вашлиялтше йодыш-влакым (ЧӱВаЙо) погенна. Моло верлаште тыгай лаштык «FAQ» лӱм дене лӱмдалтеш.

Кузе у статьям тӱҥалаш?

Чынак, у статьям тӱҥалашлан посна паҥга уке. Вет статьям тӱҥалме деч ончыч терген ончыман, ала тыгай статьям иктаж кӧ возен шуктен. Сандене «Поиск» (Кычалмаш) окнаште статьян лӱмжым возен ончал да «Enter»ым темдал. Если тыгай статья уло гын - тудым кычал муеш. Уке гын - йошкар тӱсан ссылкым пуа. Тиде ссылкым темдалат - у статьям тӱҥалат.

Марий буквам компьютерыште кузе шындаш? ӰӦҤӸӒ буква-влакым шынден ом керт.

Марий программист-влакын пытартыш темлымашышт — «Mari key.exe» программе. ТЫШКЕ ТЕМДАЛ и «Mari key.exe» программым шкаланет компьютерышкет шынде. Марий Юникод шрифтым тудо тылат шке шынден пуа. Кӧ планшет дене «Android» операционный системе негызеш пашам ышта - нуныланат «PlayMarket»ыште ончыч «Марий Клавиатур» приложений уло. Программым шындымеке, перезагрузкым ыштымеке ӱ буквам Alt+у йӧн дене возен кертыда. Моло марий буква-влак шотышто тыгакынак.

Мо тыгай кышкар, кылвер, важ, ямдылык, эртымгорно да моло палыдыме мут-влак? Молан нуным кучылтман?

Ме марий Википедийым ыштена. Шуко у мут-влакым кучылташ логалеш. Огына кучылт гын - Википедийна марий ок лий. Но ты жапыштак баллансым кучыман - утыждене шуко у, палыдыме мутым лудаш йӧсӧ. Сандене южгунам ме у марий мут воктене тудын кусарымыжым (переводшым) возена.

• кылвер - ссылка
• кышкар - шаблон
• ямдылык - шаблон (кызыт тиде мут олмеш чӱчкыдынрак "кышкар" мутым кучылташ темлена.
• важ (негыз) - источник
• эртымгорно (эртык) - история

Тиде техник термин-влак. Если вики-кодышто («тӧрлаташ» паҥгам темдалмеке лаштыкын вики-кодшым ужат), мутлан, {{Марий Эл}} тыгай скобкан возымым ужат, пален лий - тиде Кышкар (Шаблон). Текстыште вара тудо тыге коеш:

Молан тудо кӱлеш? Тыгай таблицым кажне гана да кажне айдеме ыштен ок мошто. Таблицыжат кажне гана ик гаяк шындалтеш. Мутлан, кажне Марий Элысе район нерген статья мучашыште тыгай шаблоным шындена. А шаблон йӧн дене тудым куштылгын да писын шындаш лиеш. Могай эше Кышкар Марий Википедийыште уло - Категорий:Кышкар-влак лаштыкыште ончалын кертыда. А моло палыдыме мутым мемнан Википедийысе Мутерыштына шергал лекса.

Кузе подзаголовокым статьяште ышташ?

«Подзаголовок» марла «Вуймут» лиеш. Википедийыште лаштык-влак икмыняр ужашлан пайлалтшаш улыт. Ик тӧр возымо текстым лудаш йӧсӧ, шинча вашке ноя, тӱткылык йомеш. Сандене шке возымо текстым пайле. Пример шотеш Шулдыр Васли нерген статьям ончалын кертат.

Икымше кӱкшытан вуймутым (подзаголовок первого уровня) те (== ==) тамга дене ыштен кертат.

== Икымше кӱкшытан вуймут == семын возалтшаш.

=== Кокымшо кӱкшытан вуймут === тыге палемдалтеш.

Мыняр возаш? Статья могай кужытан лийшаш?

Шукырак возыза.

Ик-кок мутан статья нигӧлан ок кӱл. Тудо проектым намысыш веле пурта. Сандене тыгай кӱчык статья-влакым шӧраш тыршена. А трук те иктаж мом кӱлешаным возынеда ыле? Тиде жапыштак «вӱдым» текстыш ида ешаре, искусственнын статьям ида кужемде - тидын дене тудо оҥайрак ок лий. Утыждене кужу статьям лудаш йӧсӧ. Тыгай годым ме тиде кугу материалым тӱрлӧ статьялан пайлена. Мутлан, Марий Элын историйже нерген статьяште Марий автоном область нерген кӱчкын палемдаш да «Марий автоном областьын историйже» статьяшке кылверым пуаш лиеш.

Тӱҥалтышыштак статьям тичмашын возен шындаш тыршыза. Весе-влаклан ида ӱшане, ме чылан ваш-ваш полшаш ямде улына, но паша тич, кажне почеш эрыкташ да тӧрлаташ неле.

Кузе фотографийым ешараш?

Регистрацийым эртыман.

Википедийыште чыла мультимедиа-файл-влак (сӱрет, аудио, видео) посна клатыште кият - Викиклатыште. Рушла — Викисклад. [commons.wikimedia.org] адрес дене эртыза. Пашам ышташ йӧнан лийже манын — интерфейс йылмым ойырыза. Марий йылмыш интерфейсым кусараш ыжна тӱҥал — технический термин-влаклан ме рушла тунемынна. Руш йылмым ойыренда гын:

1. Загрузить файл возымым темдалза.
2. Умбакыже Мастер загрузки тыланда полша.
3. Пытартышлан кум йылме дене (англичан, руш да марий) описанийым да категорий-влакым шындылаш ида мондо. Могай категорийым ешарыман - ты проектысе опытан еҥ-влак деч йодын кертыда.

Интернет гыч фотографийым ида нал - нунын верч озашт кучедалаш пижын кертыт. Википедийыште автор правам тӱткын эскерат. Фотографийлан шке оза лийшаш улыда. Эн сай вариант - шке фотоаппарат дене пашам ышташ. Але трук иктаж кӧ уже тыгай фотографийым пуртен?

И эше: фотосӱрет-влаклан шотан лӱмым пуаш кӱлеш. Василий Крылов нерген фотографийым тыгакынак лӱмдаш кӱлеш, але Vasiliy Krylov (а ала мом тыгайым огыл: «d33b9099d4f5a3aaf442a541cf885a4da3ace8cfcdaf54af.jpg»). Кунам фотографийдам те Википедийыш ешареда, тудым статьяшке ешарыман. Кулеш верым ойырыза да тыге возыза:

[[File:ФОТОГРАФИЙЫН_ЛӰМЖӦ|200px|thumb|right|И МУЧАШЫШТЕ ФОТОГРАФИЙЛАН ПОДПИСЬЫМ ЕШАРЫЗА. ФОТОГРАФИЙЫШТЕ МО КОЕШ - УМЫЛТАРЫЗА]]

• 200px - фотографийын кугытшо (размерже). Любой цифрым шындаш лиеш.
• thumb - стандартлыше (стандартизирующий) параметр. Просто тудым возыза.
• right але left - фотографийым статьян пурла але шола лукышкыжо кусарыше параметр. По умолчанию - фотографий пурлашке шындалтеш.

Могай кавычкым кучылтман "" але «»?

«» кавычке моторынрак коеш. Майкрософт Офисын Word программыжат автоматически "" кавычкым — «» тыгай кавычкылан вашталта. «» - тидым нимо дене от варе. А "" - апостроф (') семын умылаш лиеш.

Кузе кужу тирем шындаш?

Кужу тире вигак текстыште коеш. Сандене редактирований окна йымалне «Писе шындымаш панельыште» — тирем темдалын текстыш шындыза.

Могай темым статьялан ойыраш?

Тӱҥ шотышто марий тӱня гыч темым ойыраш тыршыза. Мутлан, кок президент-влак кокла гыч (Никсон ден Зотин) лучо Зотиным ойырыза. Никсон нерген шуко возымо, тудо американ президент лийын. А Зотин нерген ме гына возена, тудо марий президент лийын. Марий почеламутчо, марий серызе, Марий Элысе сӱретче... Портал-влакым шергал ончыза, йошкар-тусан кылвер-влак почеш эскерен кертыда, могай лаштык Марий Википедийыште огеш сите. Тыгак спецлаштыкым ончалын кертыда.

Мо тугай категорий? Молан тудо кӱлеш?

Категорий - ик гай теме почеш возымо материал-влакым ушышо лаштык. Мутлан, Олык Ипай, Сергей Чавайн, Василий Крылов статья-влак Категорий:Марий почеламутчо-влак категорийыш пурат. Нуным тушто муаш лиеш. Но «Сергей Чавайн» статьям, тыгак, «Марий серызе-влак», «Марий драматург-влак» категорийлашке пуртыман. Шоналташ гын, Википедийысе статья-влакым тӱрлӧ категорийлашке ушаш лиеш: «1946 ийыште шочшо-влак», «29 Пургыжышто колышо-влак», да тулеч моло.

Категорий - пушеҥге семын шуйна. Ик категорий весыш пура, пока эн кӱшыл, Икымше Категорий марте ок шу. Пример: Эльвира Попова нерген лаштык Марий мурызо-влак категорийыш пура. Марий мурызо-влак категорий Мурызо-влак категорийыш ушна. Тышакак Руш мурызо-влак, Немыч мурызо-влак, Суас мурызо-влак категорий шамыч пурат. Вара, Мурызо-влак категорий Тӱвыра пашаеҥ-влак але Палыме еҥ-влак категорийыш пура.

Лаштык могай категорийыш пура - лаштык ӱлнӧ ончалын кертыда. Могай категорийыш иктаж могай лаштыкым пурташ огыда пале гын - сайтвиктарыше-влаклан але вес опытан еҥ-влаклан возен кертыда.

Википедийысе пашамлан оксам тӱлат мо?

Уке. Википедийыште рекламе уке, тиде коммерцдыме проект. Шкежат калык деч погымо окса дене гына ила. Оксам серверым ашнашлан, электричествылан, программист-влаклан гына колтат. Статья-влакым возышо шамычлан оксам Википедий ок тӱлӧ. Шке поро кумыл почеш пашам ыштена.

Молан тынар шагал статья Марий Википедийыште?

Возыза - шукырак лиеш.

Йоҥылышым статьяште муынам

1. «Тӧрлаташ» паҥгам темдалза.
2. Йоҥылышым тӧрлатыза.
3. «Лаштыкым аралаш» паҥгам темдалза.

Кугу да неле йоҥылыш шинчашкыда перна гын - опытан еҥлан возен кертыда, мутлат тудлан: Пайдаланыше:Санюн Вадик. Каҥашымаш лаштыкышкыже возыза.

Икгай лӱман предмет-влак нерген кузе статья-влакым лӱмдаш?

Мемнан уло:

• Кугарня - арнясе кече
• Кугарня - марий газет

Тӱҥрак мутшым ойырена: арнясе кече - тӱҥрак, тудо тоштырак, келгырак. Сандене арнясе кече нерген статьялан Кугарня лӱмым пуена. «Кугарня» газет нерген статья тыге лӱмдалтеш: Кугарня (газет).

Омониман лаштык-влакым муында гын, нуным ушышо лаштыкым ыштыза. «Кугарня»-лаштык-влакым Кугарня (ыҥ-влак) лаштык ушышаш. Пример шотеш Эшпай лаштыкым ончал кертыда. Ты годым кажне «Кугарня» статьян тӱҥалтышке {{Вес ыҥ-влак|Кугарня (ыҥ-влак)}} кышкарым шындыман. Статьяште тудо тыге коеш:

Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Эшпай (ыҥ-влак) ончал.