У Роҥго кундем

Википедий — эрыкан энциклопедий гыч материал
Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Советский район (ыҥ-влак) ончал.


Район
У Роҥго кундем
Советский район
Тисте[d] Ойып
Тисте[d] Ойып
Эл Россий Россий
Ужашыже Марий Эл
Административ рӱдӧ У Роҥго
Администраций вуйлатыше Трудинов Антон Аркадьевич
Эртыш да географий
Негызлыме 1921
Кумдык 1421 км²
Шагат ӱштӧ MSK (UTC+4)
Калыкчот
Калыкчот 29 230 чел. (2010 ий)
Калык-влак марий, руш
Инаныше-влак Танле
Официал йылме-влак руш, марий
Цифрр идентификатор-влак
Телефон код +7 83638
Автомобиль код 12

Официал сайт
У Роҥго кундем картыште
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе
Марий Эл Республик

У Роҥго кундем (рушла Советский район) — Марий Эл Республикысе муниципал район.

Кундем рӱдӧ — У Роҥго (рушла Советский) ола сынан посёлко.

Географий[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Кундем Марий Эл покшелне верланен. ЙӱдвелнеУ Торъял кундем дене, эрвелнеКужэҥер, кечывалвел-эрвелнеМорко, кечывалвелнеПровой, касвелнеМаскасола, йӱдвел-касвелнеОршанке кундем-влак дене пошкудылана.

Кумдык — 1421 км² (але 142100 га).

Чодыра[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

У Роҥго кундемын 25 % мландыштыже (35000 га) чодыра кушкеш. Кож, пӱнчӧ, куэ, шопке-влак тӱҥ шотышто шогат.

Вӱд[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Район кумдыкым 869 га вӱд да куп-влак айлат. Тӱҥ шотышто изи эҥер-влак йогат. Эн келге эҥерлан тыште Изи Кундыш да Изи Какшан шотлалтыт.

Минерал ресурс-влак[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Полезный ископаемый-влак кокла гыч известняк, торф, чакарок, ошма уло.

Эртымгорно[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

1917 ий марте кундемын кумдыкшо Озаҥ губернийын Царевококшайскысе уездыш, да Вятский губернийын Уржумысо да Яраҥысе уездлашке пурен.

15 Шорыкйол 1921 ийыште Марий Автоном областьын ревкомжо почеш кум кантон ышталтын: Козьмодемьянскысе, Краснококшайскысе да Шернурысо. Кундемын мландыже Краснококшайскысе да Сернурысо кантонлаште лийын.

25 Шорыкйол 1935 ийыште ВЦИКын кӱштыкшӧ почеш Марий автоном областьыште Ронгинский район ышталтын. Рӱдер — Роҥго сола.

1953 ийыште район рӱдерым Фокино солашке кусарат, 1958 ийыште — Советский (У Роҥго) кугыялышке.

23 Пургыж 1960 ийыште РСФСР Кӱшыл Каҥаш Президиумын Кӱштыкшӧ почеш Ронгинский район Советский район лӱмым налын.

Калык[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

1 Шорыкйол 2005 ийысе шотлымаш почеш кундемыште 30 400 еҥ илен. Нунын кокла гыч У Роҥгышто — 10 600 еҥ.

Административ шеледымаш[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Районышко Советский ола шотан илем да 7 ял шотан илем пура:

Ял-шамыч[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Экономика[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Промышленность[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

  • Советский мебельно-деревообрабатывающий комбинат
  • Роҥгысо кӱ карьер
  • Спирт завод

Пурлык-влак[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Кундемыште тӱвыра, пӱртӱс да историйысе 55 памятник уло:

  • 9 археологический памятник
    • Абаснурысо курган тӱшка
    • Колянурысо курган тӱшка
    • Прокопьевскысе курган тӱшка
    • Семейкинысе курган группа
    • Алексеевскысе курган тӱшка
    • Верхушнурысо шӱгар
    • Роҥгысо шӱгар
    • Тапшер кумалтыш.
  • 2 архитектур да градостроительство памятник
  • 22 исторический памятник
  • 22 ландшафтный памятник
  • 31 кӱсото, марий-влак тушто кумалыт, Ош Поро Кугу Юмылан надырым пыштат.
  • Оршинский черке (XVIII курым)

Кылвер-влак[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]