17 теле
Тӱжвал сын
(17 Теле гыч колтымо)
← теле → | ||||||
Шч | Кш | Вр | Из | Кг | Шм | Рш |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 | |||||
2024 ий |
17 теле (17 декабрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 351-ше (кужемдыме ийлаште — 352-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 14 кече кодеш.
Пайрем да памятный дате-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Секс индустрий аланыште тыршыше -влакым виешлыме кырыме деч аралыме тӱнямбал кече.
- Россий — Стратегический ракет войскан кечыже.
- Россий — Кугыжаныш фельдъегерский службын кечыже
- Белоруссий — Кино кече.
- Куба — Шнуй Лазарьын кечыже.
- Украина — Кугыжаныш исполнительный органыште тыршыше-влакын пайремышт.
- Бутан — Калык кече.
Лӱмгече
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Католик лӱм-влак: Лазарь.
- Танле лӱм-влак: Александр, Алексей, Анастасия, Варвара, Василий, Геннадий, Дмитрий, Екатерина, Иван, Кира, Николай, Серафим, Христодул, Христодула, Юлиания
Событий-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечысе событий-влак
- 1637 ий — Сиамбар пуламыр. Христиан верам кучышо япон кресаньык-влак Сиамбар кундемыште Сёгунат ваштареш шогалыныт.
- 1837 ий — Санкт-Петербургысо Зимний Дворецыште пожар.
- 1903 ий — историйыште икымше гана самолётын чонештымыже.
- 1926 ий — СССРыште икымше калык перепись
- 1959 ий — СССРыште стратегический сынан ракет сарзе войскa шочын
- 1962 ий — Монакон конституций пеҥгыдемдалтын.
- 1976 ий — метрополитенын историйыште - Киевысе метрополитенын Куренёвско-Красноармейский линийым эксплуатацийыш колтымо.
- 1989 ий — СШАсе телеканалыште "Симпсоны" мультфильмым икымше гана ончыктымо
- 1995 ий — Россий Федерацийысе Кугыжаныш Думыш депутат -влакым сайлымаш лийын.
- 1998 ий — США ден Великобританий Ирак ваштареш "Лиса пустыни" сарзе операцийым тӱҥалыныт.
- 2008 ий — "Times" журнал СШАн президентше Барак Обама нерген увертарен возен.
Шочыныт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже шочшо-влак
Марий-влак кокла гыч
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- 1933 ий — Сазонов, Николай Иванович, армийын ветеранже, редактор, Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже шочын. 27 ий армий радамыште лийме деч вара, Йошкар-Оласе совет армий лӱмеш тӱвыра пӧрт вуйлатышылан пашам ышташ тӱҥалын. 1980-ше ий гыч типографий пашашке куснен, а 1992-шо ийыште Марий полиграфкомбинатын тӱҥ редакторжылан ышташ тӱҥалын. Николай Иванович 15 книган автор-составительже.
- 1946 ий — Борисова, Ольга Петровна, эмлызе, Россий Федерацийын сулло эмлызыже. Йошкар-Олаште шочын-кушкын. Тудо «Инвалид йоча-влак» да шуко тӱрлӧ целян программе-влакын кураторжо семын палыме. Суапле пашажлан Марий Эл Республикын чаптаныкше дене палемдалтын.
- 1948 ий — Александрова Альбина Яковлевна, балерина, Марий Эл Республикын калык артистше. Паша корныжо Шкетан лӱмеш драмтеатрыште тӱҥалын. Тидын деч вара тудо туныктышыланат, балетмейстерланат тыршен. 1980-1990-ше ийлаште республикысе кӱшыл погынын депутатше лийын. Альбина Яковлевна кугыжаныш премий да «Знак Почёта» орден дене палемдалтын.
- 1964 ий — Платунова, Лидия Алексеевна, тӱвыра пашаеҥ. Провой кундем Нурӱмбал ялыште шочын. Ятыр ий тӱвыра пашаште тыршен: кугу кӱкшытыш шуын. Тыгак Лидия Платунова ятыр сылне мурын авторжо семын палыме, шкежат икмыяр сылне мурыжым йонгалтара.
- 1984 ий — Жирнова (Воробьева), Татьяна Васильевна, журналист. «Марий Эл ТВ» телекомпанийын чолга корреспондентше. Татьяна 1984-ше ийыште Юлсер кундем Шайра ялыште шочын-кушкын. 2007-ше ийын май тылзе гычше тудо «Марий Эл Радион» корреспондентшылан ышташ тӱҥалын, а 2008-ше ийыште «12 регион» телекомпанийыш куснен.
Моло-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- 1493 ий — Парацельс, алхимик, врач, оккультист.
- 1749 ий — Доменико Чимароза, Италийысе композитор.
- 1830 ий — Жюль де Гонкур, француз писатель.
- 1842 ий — Эрнест Лависс, француз историк.
- 1883 ий — Степан Сергеевич Вострецов, уста совет полководец.
- 1887 ий — Йозеф Лада, чешский график, живописец да литератор .
- 1893 ий — Эрвин Пискатор, немыч режиссёр.
- 1903 ий — Эрскин Колдуэлл, американ писатель.
- 1905 ий — Хейфиц, Иосиф Ефимович, совет кинорежиссёр.
- 1917 ий — Юрий Александрович Гарнаев. СССРын Сулло лётчик-испытательже, Совет Ушем Герой.
- 1925 ий — Константин Яковлевич Ваншенкин, руш поэт.
- 1945 ий — Жаклин Уилсон, англичан серызе.
- 1948 ий — Дэррил Уэй, английский скрипач.
- 1966 ий — Валерий Викторович Люкин, кумдан палыме совет гимнаст, кок гана олимпийский чемпион.
- 1967 ий — Жижи Дагостино, итальян музыкант да диджей
- 1974 ий — Ника Георгиевна Турбина, украин поэтесса. Йоча пагыт годым возымо почеламут дене кумдан чапланен.
- 1975 ий — Мила Йовович, американ киноактриса и фотомодель.
- 1996 ий — Туктамышева Елизавета, россий фигуристка, фигурнын мунчалтымаш дене 2009 ийысе Российын вице-чемпионкыжо.
Коленыт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 17 кечынже колышо-влак
- 1187 ий — Григорий VIII, папа римский
- 1273 ий — Джалаледдин Руми́, персий йылман поэт-суфий
- 1603 ий — королева Зинга Мбанди Нгола Мбанди
- 1830 ий — Симо́н Боли́вар Кечывалвел Америкысе испанец-влакын колонийыштым вияҥден толмаште кугу надырым пыштен.
- 1857 ий — Фрэнсис Бофорт, англичан моряк, 12 баллан мардеж шкалам илышыш пуртен.
- 1907 ий — Уильям Кельвин (р. 1824), англичан физик
- 1917 ий — Эрнст Леман (р. 1894), руш сарзе летчик , 1 Тӱнямбал сарын ас-истребительже
- 1928 ий — Юлий Исаевич Айхенвальд, руш литератур критик
- 1929 ий — Владимир Диксон, руш поэт , прозаик
- 1844 ий — Иван Данков руш поэт
- 1947 ий — Йоханнес Брёнстед, химий шанче гыч кислота да основанийын протон негыз теорийын авторжо.
- 1957 ий — Дороти Л. Сэйерс англичан возышо
- 1962 ий — Томас Митчелл американ актёр
- 1964 ий — Виктор Франц Гесс, австро-американ физик, сандалык лучым почмылан 1936 ийын нобелевский Премийынн лауреатше
- 1973 ий — Чарлз Грили Аббот, американ астрофизик
- 1983 ий — Хэл Перейра (Hal Pereira), американ сӱретче
- 1987 ий — Аркадий Исаакович Райкин, режиссёр, сценарист, актёр, мыскараче, СССР Калык артист, Герой Социалистического Труда почётан лӱмым нумалеш.
- 1996 ий — Александр Юзыкайн, марий серызе, Марий Элын Калык серызыже (1996), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1984), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1988).
- 2001 ий — Александр Моисеевич Володин, руш драматург, сценарист, поэт.
- 2010 ий — Лапицкий, Марк Исаакович, руш шанчызе, историк, историй шанче доктор, профессор.
Калык пале
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Варваран кечыже
- Тиде кечын эре йÿштö лиеш, маныныт.
- Йÿд каваште шÿдыр-влак чолгыжыныт гын тиде йÿштö жап кужун шогымым ончыктен.
17 теле Викиклатыште? |