20 теле

← теле →
Шч	Кш	Вр	Из	Кг	Шм	Рш
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

2023 ий

20 теле (20 декабрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 354-ше (кужемдыме ийлаште — 355-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 11 кече кодеш.

Пайрем да памятный дате-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Калык-влак кокласе солидарность кече.
Россий — Лӱдыкшыдымылык шотышто кугыжаныш федерал службо пашаеҥ–влакын кечышт.
Армений — Лӱдыкшыдымылык шотышто кугыжаныш федерал службо пашаеҥ–влакын кечышт.
Белоруссий — Лӱдыкшыдымылык шотышто кугыжаныш федерал службо пашаеҥ–влакын кечышт.
Киргизий — Лӱдыкшыдымылык шотышто кугыжаныш федерал службо пашаеҥ–влакын кечышт.
Панама — Траур кече.

Лӱмгече[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Антон, Григорий, Иван, Нина, Нил, Павел да Евгений-влакын лӱм кечышт.

Событий-влак[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 20 кечысе событий-влак

1699 ий — У ий пайремым 1 идым гыч 1 шорыкйолыш кусарыме нерген Пётр Первый кугыжан кÿштыкшö лектын.
180 ий — США Франций деч Луизианам налын. Кызыт тудо Америкыш пура.
1958 ий — Моско олаште Феликс Дзержинскийын чапкÿжым почыныт.

Шочыныт[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 20 кечынже шочшо-влак

1893 — Яков Элексейн, марий серызе, кусарыше, туныктышо, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1957). «Ӧрмок» повесть да «Тоймак тукым» роман-трилогийже дене палыме. Тыгак тудо ятыр ойлымашын авторжо. Паша корныжо гын туныктымаш дене кылдалтын. Николай Мухин дене пырля тудо «Марий грамматик» учебникымат савыктен луктын. Калык просвещенийыште тыршымыжлан «Йошкар Знамя» Паша орден дене да РСФСР кушыл президиумын чап таныкше дене палемдалтын.
1923 ий — Платунов, Борис Васильевич, Кугу Ачаэл Сарын талешкыже. Тудо сарыште 1942-шо ий гыч кредалаш тӱҥалын: ятыр гана тушманын тылышкыже миен, «йылмым» конден, а ик гана – генералым. Лӱддымылыкым ончыктымыжлан «За отвагу», кок «Йошкар Знамя», «Йошкар шӱдыр» орден-влак дене палемдалтын. Шочмо Марий Тӱрек кундемышкыже пӧртылмеке, Борис Васильевич «Мариец» яндазаводышто, «За мир» совхозышто ятыр ий тыршен.
1926 ий — Смышляев, Евгений Васильевич, Кугу Ачаэл Сарын талешкыже. Поранча кундем Пигильмаш ял гыч. Сарышке 1943-шо ийыште каен. Белорусcийысе, Литвасе, Польшышо кугу кредалмашыште лийын. 1947-ше ийыште тудо Киров велышке пӧртылын да туштак пашам ыштен. Евгений Васильевич «За отвагу» да «Йошкар Знамя» Паша орден-влак дене палемдалтын.
1930 ий — Карташов, Вадим Николаевич, журналист, литератор, партий да мер пашаеҥ, Россий Федерацийысе тӱвыран сулло пашаеҥже. Паша корныжо «Молодой коммунист» газет редакцийыште тӱҥалын, вара «Марийская правда» газет редакцийыште шуйнен. Вадим Николаевич ятыр книган авторжо. Мер пашаштат шуко сомылым шуктымыжлан тудо чаптанык да медаль дене палемдалтын. Марий Эл Республикын журналист ушемже тудлан 2002-шо ийыште «Курымын журналистше» чаптаныкым кучыктен.
1946 ий — Головин, Станислав Павлович, пашазе. Алтай вел гыч. Но уло ӱмыржӧ Марий Элыште эртен. Машина чоҥымо заводышто регулировщиклан 20 ий утла тыршен. А 1989-1991-ше ийлаште Совет Ушем кӱшыл погынын депутатше лийын.

Коленыт[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 20 кечынже колышо-влак

1978 — Иван Бердинский (Иван Анисимович Бердинский), марий серызе, почеламутчо.
1980 — Анатолий Бик, марий серызе, почеламутчо, кусарыше, журналист, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1947), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.

Калык пале[тӧрлаташ | вики-текстым тӧрлаташ]

Абросимын кечыже.

Калык шушаш Рошто пайремлан ямдылалташ тÿҥалын.
Самырык ÿдыр-влак ургаш шинчыныт, ача-авашт нуным мокталтышаш улыт улмаш.
Игечымат тиде жапыште эскереныт. Тиде кечын пӧрш налеш гын, уржа сайын шочеш.