Семлызе

Семлызе (лат. compositor «чоҥышо», «погышо») — семым возышо веле огыл, сем композицийым чоҥышо айдеме. Вет семым возымо годым сем теорийым шотыш налыт, тушто шке правиле-влак улыт. А семмастар семым шокта гына. Тугеже семлызым семмастар лӱмдаш лиеш. Семлызе пашам шукташлан гармоний, полифоний, оркестровкым палыман; иктаж могай семӱзгар дене шоктен моштыман, мутлан фортепиано дене (фортепиано сем шижмашым саемда, пашаште полша). Тиде семӱзгарын кумда диапазонжо неле партитур-влакым йоҥгалтараш йӧным пуа. Импровизаций моштымаш у сем-влаклан шочаш йӧным пуат. Опытым погымо дене семлызе-влак тӱрлӧ жанрыште ик семын сайын пашам ыштен кертыт. Классик-влакын семыштым шымлыме годым семлызын шке сем йылмыже, возымо ойыртемже шочеш.

Тидым палаш оҥай

Манеш-манеш почеш, Сальери семлызе Моцартым аяртен пуштын.
А.С. Грибоедов серызе да дипломат шке жапыштыже семлызе семын чапланен: кок вальсым возымо дене кугу пагалымашым сулен.
Чюрлёнис лӱман семлызын ушыжо пудыраҥын. Тыгай-влаклан эмлымверыштак колен.
Игнацы Ян Падеревский семлызе Польшын премьер-министрже лийын, Верди - депутат; Берлиоз ден Вагнер революцийлаште кредалыныт.
Джон Кейдж семлызе «4′33″» пьесыж дене чапланен. Ныл минут, кумло кум секунд жапыште тиде пьесыште ик йӱкат ок йоҥгалт.
Чӱчкыдын мутлан семым келыштарымаш семлызе пашалан шотлалт ок керт, тыште семлызе технике ок кучылталт. Тыге, бард-влак семлызе огытыл.

Марий семлызе-влак