Масканур (У Торъял кундем, сола)

Масканур
	Сола
Масканур
	рушла Масканур
	57°07′11″ с. ш. 48°38′25″ в. д.HGЯO
Эл	Россий
Федераций субъектше	Марий Эл
Кундем	У Торъял
Эртыш да географий
Икымше гана палемдыме	1845
Шагат ӱштӧ	UTC+3:00[d]
Калыкчот
Калыкчот	▼349 еҥ (2010)
Калык-влак	марий, руш
Инаныше-влак	чимарий, танле
Официал йылме	марий йылме да руш йылме
Цифрр идентификатор-влак
Телефон код	+7 83636
Почто индекс	425432
Автомобиль код	12
	Масканур Масканур

Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Масканур ончал.

Масканур (рушла Масканур) — Российыште Марий Элын У Торъял кундемыштыже верланыше сола. Масканур ял шотан илемын рӱдерже. Калыкчот: 441 еҥ (2002 ий)^[3], 349 еҥ (2010 ий)^[4].

Географий верланымаш

Масканур сола У Торъял посёлко дечын йӱдвел-эрвел могырыш 15 километр тораште верланен. Асфальт корно посёлок ден селам ушен шога. Изи Талман эҥер воктене кӱшакаште верланен. 150 метр тораште Масканурка лӱман эҥер йога. Тыгак тораштак огыл Бахтино ял верланен тушто Шнуй Пантелеймон лӱмеш памш лектын шога. Масканур лӱм кок мут гыч ышталтын маска нур медвежье поле села лӱм марий гынат, но илыше- влакше руш лийыныт.

Эртымгорно

Масканур солаште 1874 ийыште 8 пӧрт лийын , тушто 17 пӧръеҥ да 27 ӱдырамаш илен. Черке пелен школ пашам ыштен. Тушто 1915 ийлан 24 эрге тунемын. Черке библиотекыште 342 том книга лийын . 1920 ийыште Марий автономий шочмеке,Масканур села Шернур кантон составышке пурен. 1923 ий гычын селаште кресаньык влакын йочаштым туныктымо школ почылтын . 1941 ий марте школ кок этажан пу пӧртышто верланен улмаш 4 классыште шинчымашым икшыве влак налын шогеныт. 1925 ийыште селаште 30 еҥ илен чыланат руш лийыныт. Потребитель влакын ушемышт пашам ыштен , тыгак мӱкшым ончышо влакын товариществе пашам ыштен. 30 ийлаште селасе кресаньык - влак «Красное знамя» лӱман колхозыш чумыргеныт. Кугу Ачамланде сар годым фронтышко села гычын 14 еҥ каен 8 пӧртылын огытыл. Селаште тыгак 22 эвакуированный ен илен. 1970 ийыште Масканур селаште 58 пӧръеҥ да 80 ӱдырамаш илен. 1999 ийыште 150 сурт пече лийын, тушто 212 пӧръеҥ да 229 ӱдырамаш, 238 руш, 185 мари да 18 ен моло национальность тӱшкаш пурышо влак иленыт.

Иоанн Богослов лӱмеш черке

1845 ийыште Масканур солаште черке приход почылтын да Иоанн Богослов лумеш шокшо пу черке чоҥалтын . Иоанн богослов Иисус Христосын тукым шольыжо. Тудо апостол- влак кокла гыч шкетын гына шке колымашыж дене ош туня гыч каен, а моло апостол влак индыралт коленыт. Иоанн Богослов тыгак апокалипсис - тӱня мучаш нерген текстын авторжо улеш. 1851—1859]] ийлаште кӱ черкым чоҥеныт да 1859 ийыште освятитленыт. 1871 ийыште пу черке угычын чоҥалтын да кум шнуй еҥын лумжым нумалаш тӱҥалын: Василий Великий, Григорий Богослов да Иоанн Златоуст. Кӱ черкым уло села дене кидйымалне улшо материал гычын чоҥеныт. Шун растворым ышташ манын, памаш гыч вӱдым нумалыныт, сандене кӱ полат пеҥгыде лектын. 1915 ийысе «Ведомость о церквях» лӱман документ почеш Масканур селаште 6 попын сурт печыже лийын .Нунын кокла гыч ик суртшо черкын лийын а молыжо поп- влакын. Тыгак 20 курым тӱҥалтышлан черке деч посна , селаште 3 лапке да 1 кабак лийын. Черке пелен школ пашам ыштен, икшыве влак шинчымашым погеныт. 1933 ийыште Иоанн Богослов лӱмеш черкым петыреныт , тудын олмышто шурно склад , а вара МТС=ын мастерскойжо верланен улмаш . Уэшын службым 1947 ийыште черкыште эртараш туналыныт. 2008 ий 19 октябрьыште Йошкар-Олинский да Марийский епископ Иоанн , Иоанн Богослов лӱмеш черкыште шнуй литургийым эртарен. Тиде литургий храм йыр коштмо крестный ход дене мучашлалтын.

Кызытсе жап

Солаште эн шуко Смирнов, Егошин, Сидоркин, Домрачев, Новосёлов тукым лӱм улеш. Икымше телефон 1978 ийыште селашке толын шуын. Телевизор да тӱрлӧ быт технике кажне пӧртышто лийын. 2 рӱдӧ урем влак асфальт дене шарыме улыт, тыгак У Торъялыш села гыч автобус кудалыштеш. Селаште вӱд пучым, газым шупшмо. Тӱвыра пӧрт , медпункт , кыдалаш школ , соласе книгагудо, кевыт, кочмо вер , Сбербанкын отделенийже пашам ыштат.