12 идым
(12 Идым гыч колтымо)
| ← идым → | ||||||
| Шч | Кш | Вр | Из | Кг | Шм | Рш |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | ||||||
| 2024 ий | ||||||
12 идым (12 сентябрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 255-ше (кужемдыме ийлаште — 256-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 110 кече кодеш.
Пайрем да памятный дате-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]
Россий — Программистын кечыже.
Лӱмгече
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Идымын латкокымшо кечынже Александр, Иван, Макар, Павел, Мария, Яков – влакын лумгечышт.
Событий-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Идым тылзын 12 кечысе событий-влак
- 1715 ий — Пётр Первый кугыжа у кӱштыкым луктын: пу мостовой-влакым арален кодаш манын еҥ-влаклан кӱртньӧ пундашан да пудан йолчиемым чияш чарыме.
- 1940 ий — Францийыште Ласко пещерым муыныт. Тушто, кӱ пырдыжыште сӱретлыме сӱрет-влак ик эн тоштылан шотлалтыт.
- 1959 ий — Байконур космодром гыч «Восток-Л» ракета чоҥештен. Тудо «Луна-2» станцийым космосыш луктын, тиде станций тылзе ӱмбак шичше икымше станцийлан шотлалтеш.
Шочыныт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Идым тылзын 12 кечынже шочшо-влак
- 1912 — Гурий Костатеев (Кос-Гур), курыкмарий серызе, журналист, туныктышо, литератор, РСФСР-ын сулло туныктышыжо (1970), Марий АССР-ын сулло туныктышыжо (1963), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
- 1938 — Михаил Михайлович Голубев, Россий Федерацийын сулло зоотехникше, ял озанлык пашаеҥ да Социалистик паша герой. Ончыч Звенигово, вара Параньга кундемласе ял озанлык кучемыште зоотехниклан тыршен. 33 ий Михаил Михайлович Медведево кундемысе «Азановский» ушемым вуйлатен. Тудын тыршыме жапыште ты ушем кугу деч кугу лектышым пуэн. А вуйлатышыжым Йошкар Знамя Паша орден да ятыр чап танык дене палемденыт.
- 1949 — Валентина Михайловна Васильева, Марий Элын калык туныктышыжо. Тудо Морко кундем Мызеҥер ялыште шочын. Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш университетыште налын. 1979-ше ий гычак Коркатово кыдалаш школышто биологий предметым туныктышылан тыршаш тӱҥалын. Паша ыштыме жап мучко тудын кабинетше ик эн сай радамыште лийын. Тунемше-влак дене пырля Валентина Михайловна пӱртӱсым аралыммаш суап пашам вӱден.
- 1948 — Валерий Фёдорович Галкин, Марий Элын сулло туныктыш пашаеҥже, кугыжаныш пашаеҥ. Шочынжо тудо У Роҥго кундем Ашламаш ялыште. Паша корныжо тӱҥ шотышто Верх-Ушнур кыдалаш школ дене кылдалтын, тыште Валерий Фёдорович вуйлатышылан тырша. Кундемысе погынын депутатшат лийын. Марий мер толкынышто тудын надырже моткоч кугу.
- 1960 — Алексей Максимович Клёнов, туныктыш да тӱвыра пашаеҥ. У Торъял кундем Яранмучаш ялыште шочын. Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш педагогик институтышто налын. Оршанка педучилищыште тыршыме деч вара марий туныктыш институтышто пашам ыштен. А 1995-ше ийыште Тӱвыра да сымыктыш колледжын вуйлатышыжлан шогалын да кызытат тиде пашамак шуктен шога.
Коленыт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Идым тылзын 12 кечынже колышо-влак
- 1994 — Арсий Волков, марий серызе, драматург, артист, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1951), Марий АССР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1967), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
- 1999 — Михаил Тихонович Сергеев, марий серызе, шанчызе, шымлызе, историк, журналист, краевед, историй шанче кандидат, РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1990), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сар да Советско-японский сар-влакын участникше.
Калык пале
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Александрын кечыже. Ты кечын кугу пайрем ӱстелым погыман да теммешке кочман улмаш. Вате-влак эн ончыч шќран шож пучымышым шолташ тыршеныт.
|
12 идым Викиклатыште? |
|---|