Содержанийышке куснаш

Кулаково

Википедий — эрыкан энциклопедий гыч материал
Сола
Кулаково
курыкмарла Кулаковы рушла Кулаково
56°14′50″ с. ш. 46°33′06″ в. д.HGЯO
Эл Россий Россий
Федераций субъектше Марий Эл
Кундем Курыкмарий
Эртыш да географий
Икымше гана палемдыме 1795
Шагат ӱштӧ UTC+3:00[d]
Калыкчот
Калыкчот 580 еҥ (2014)
Калык-влак марий, руш, чуваш, суас
Инаныше-влак чимарий, танле, ислам
Официал йылме марий йылме да руш йылме
Цифрр идентификатор-влак
Телефон код +7 83632[1]
Почто индекс 425304[2]
Автомобиль код 12
Кулаково (Россий)
Точка
Кулаково
Кулаково (Марий Эл)
Точка
Кулаково
Кулаково (Курыкмарий кундем)
Точка
Кулаково

Кулаково (курыкмарла Кулаковы, рушла Кулаково) — Российыште Марий Элын Курыкмарий кундемыштыже верланыше сола. Йошкар Юл ял шотан илемын рӱдерже. Калыкчот: 469 еҥ (2001 ий)[3], 580 еҥ (2014 ий)[4].

Верланыме вер

[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

ЧыкмаШовакшэҥер корнын пурла могырыштыжо, райрӱдӧ — Чыкма ола — деч 12 километрлан кечывалвелне верланен[5]. Села деч 1,5 километрлан касвелне Изи Юнга эҥер йога.

Икымше гана тиде илем нерген Юль Кушерга гыч лекше 23 сурт-печан Кулаков почиҥга семын 1795 ийыште ушештаралтеш. Илем Озаҥ губернийысе Козьмодемьянск уездын Кугу Юнга волостьышкыжо пурен.

Озаҥ губернийысе илыме верлам ончыктышо 1859 ийысе спискыште Юль-Кушарга лӱм дене ушештаралтеш. Калыкыште Кулаково маныныт. Моско почто корныш наҥгайыше Козьмодемьянск гыч Озаҥыш шуйнышо почто корнышто «лӱмдымӧ памаш-влак воктен» верланен манын палемдалтын.

1877 ий гыч Кулаков манме илем Козьмодемьянск волость деч ойырлышо Кулаков волостьын рӱдыжӧ лийын.

1899 ийыште апостол дене тӧр улшо шнуй кугыжа Константин ден тудын аваже Елена лӱмеш пу черкым чоҥымо, приходым ыштыме. 1939 ийыште черкым петырыме, оралтым озанлык кӱлешлан кучылташ тӱҥалме, варарак йӱлалтыме.

1919 ий гыч села ялсоветын рӱдыжӧ лиеш. I ступенян школ почылтын. 1921 ий гыч села Козьмодемьянск кантонысо Красноволжский ялсоветын рӱдышкыжӧ савырна. Тудо икмыняр жап Красноволжье маналтын.

1930 ийыште Кулаково селаште «Маяк» лӱман колхоз ышталтын, кум ий гыч тудо Цатнур ялысе «Якшар партизан» колхоз дене ушнен. Сар деч вара села К.А. Тимирязев лӱмеш кугемдыме колхозыш, варарак В.П. Мосолов лӱмеш колхозыш ушнен.

1954 гыч 1965 ий марте Красноволжский ялсовет петыралтме лийын, Кулаково села Четнаевский (1954—1960 ийла) да Усола (1960—1965 ийла) ялсоветлашке пурен.

Селаште кугу чоҥымаш 1970 ийлаште каен шоген, тунамак туддеке ончычсо Цатнур ялым ушымо.

Селаште ял шотан илемын администрацийже, Мосолов лӱмеш племзавод-колхозын правленийже, Красноволжскысо кыдалаш общеобразовательный манме школ, социал-тӱвыра комплекс (ондак тӱвыра пӧрт), ялысе книгагудо, почто кыл пӧлка, фельдшер-акушер пункт ден ветеринар участке верланеныт. АТС ден кевыт улыт.

Еҥ-влак шке чоҥымо суртлаште да шуко пачеран пӧртлаште илат. Селашке газым пуртымо.

Тӱвыра пӧрт ончылно Кугу Отечественный сареш колышо сарзе-влаклан шарныктышым шогалтыме.

Лӱмлӧ еҥ-влак

[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]
  1. История сел и деревень Республики Марий Эл. Горномарийский район: Сборник документальных очерков / Автор-сост. А.Г. Иванов. — Йошкар-Ола: Комитет Республики Марий Эл по делам архивов, Государственный архив Республики Марий Эл, Администрация муниципального образования «Горномарийский район», 2006. — 648 с., илл. С. 292.
  1. Телефонные коды Республики Марий Эл (Козьмодемьянск — административный центр Горномарийского района).
  2. Справочник почтовых индексов / кодов ОКАТО /налоговых инспекций ФНС / адресов. Кулаково (село).
  3. Село Кулаково (Кулаковы).
  4. Паспорт Красноволжского сельского поселения Горномарийского муниципального района Республики Марий Эл (по состоянию на 1 января 2014 года).
  5. Торалык Яндекс.Карте-влакын ӱзгарыштын полышышт дене висалтын.
  6. «Лӱддымылыклан» медаль дене наградитлыме Наградной лаштыкыште ончыкталтын. Пр. 29.04.1944. 927 СП.
  7. Электронный банк документов «Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.».