Коршунов, Константин Максимович

Константин Максимович Коршунов
Константин Максимович Коршунов
	Константин Коршунов
Шочын	1929 ий 14 ӱярня
Шочмо вер	РСФСР, Марий автоном область, Шернур кундем, Кӱчыкэҥер ял
Колен	2001 ий 12 пеледыш (72 ий)
Колымо вер	Марий Эл, Провой кундем, Олыктӱр ял
Эл	Совет Социализм Республик-влак Ушем; Россий;
Тыршымаш алан	серызе
Чап пӧлек да премий	; Марий АССР-ын сулло артистше (1960), РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1979), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премий (1985), Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше, РСФСР Тӱвыра министерствын Чапкагазше, Марий АССР Тӱвыра министерствын Чапкагазше.

Константин Коршунов (Константин Максимович Коршунов) (1929 ӱярня 14, РСФСР, Марий автоном область, Шернур кундем, Кӱчыкэҥер ял — 12 пеледыш 2001, Марий Эл, Провой кундем, Олыктӱр ял) — марий серызе, актёр, драматург, режиссёр, СССР Cерызе-влак ушемын йыжъеҥже (1969), Марий АССР-ын сулло артистше (1960), РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1979), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1985).

Илыш корныжо

Константин Коршунов 1929 ийын ӱярня тылзын 14-ше кечынже Марий автоном область Шернур кундем Кӱчыкэҥер ялыште кресаньык ешеш шочын. Йоча жапше нелын эртен: 1942 ийыште ачаже фронтышто колен, кок ий гыч аваже ош тÿня дене чеверласен. Койсола шымияш школым тунем пытарымеке, 1946 ийыште Константин Коршунов Шернур кундемысе мланде пашам виктарыше пӧлкаште агротехниклан пашам ыштен. Художественный самодеятельностьыш коштын, драматический кружокын ик эн чолга еҥже лийын. 1948–1949 ийлаште Марий кугыжаныш филармонийыште хорын артистшылан тыршен. 1949 ийыште МАССР Министр-влак Советын сымыктыш паша шотышто виктемын направленийже дене Ленинградысе А.Н. Островский лÿмеш театр сымыктыш институтын актёр отделенийышкыже тунемаш пурен. 1954 ийыште, тушто дипломым налмеке, М. Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш драме театрыш пашаш толын. Тыште кандаш ий тыршен. Актёр сомылжо сайын воранен. Ятыр образым чоҥа: Мачук («Ачийжат-авийжат»), Петя («Корнывожышто»), Пасет («Янлык Пасет»), Мичи («Мӱкшотар»), Мересьев («Чынжымак айдеме»). «Салика» спектакльыште Эчукын рольжым модмылан 1959 ийыште РСФСР тӱвыра министерствын I степенян дипломжо дене палемдалтын. Драматург семынат шуко тыршен. 1960 ийыште Марий кугыжаныш театрыште К. Коршуновын «Илыш корнышто» драмыже шындалтын, возен 1959 ийыште. Тыште автор ик тÿҥ рольым модын. Тиде ийынак Константин Коршуновлан «МАССР-ын сулло артистше» почётан лÿмым пуымо. 1962 ий шорыкйол тылзыште К. Коршунов Радиовещаний да телевидений шотышто кугыжаныш комитетыш пашаш куснен. Тыште 1975 ий марте режиссёрлан тыршен. Тиде жапыште тудо шынден 40 утла радио-, телеспектакль да радиопьеса-влак. 1975-1980 ийлаште МАССР писатель ушемын литконсультантше лийын. 1981–1986 ийлаште М. Шкетан лÿмеш Марий кугыжаныш театрын сылнымут ужашыжым вуйлатен. Вара серызе-профессионал семын тыршен. 1969 ий гыч СССР серызе ушемын членже лийын. 1985 ийыште Константин Максимович Марий АССР Кугыжаныш премийын лауреатше лийын.

Актёр пашаже

Мачук (М. Шкетан «Ачийжат-авийжат», 1952)
Тихон (А. Островский «Кӱдырчан йӱр», 1955)
незер кресаньык Шайди (С. Чавайн «Акпатыр», 1956)
туныктышо Мичи (С. Чавайн «Мӱкш отар», 1956)
военрук Тагановский (С. Чавайн «Марий рото», 1957)
салтак Егоров (Н. Ильяков «Иосиф Макаров», 1957)
Гнат (И. Карпенко-Карый «Пиалдыме», 1958)
Алексей Миресьев (Б. Полевой «Чынжымак айдеме», 1959)
Эчук (С. Николаев «Салика», 1959)
Макар кугыза (К. Коршунов «Илыш корно», 1960)
Актуган ( И. Смирнов «Асан ден Кансыл», 1961)

Тӱҥ произведенийже-влак

Илыш корнышто: драма [На жизненном пути]. Йошкар-Ола, 1962. 64 с.
Шочмо мланде: драма // Ончыко. 1967. № 5. С. 40–80.
Кӱрылтшӧ сем: драма [Прерванная мелодия]. Йошкар-Ола, 1968. 60 с.
Кӱдырчан ӱжара: драма // Ончыко. 1969. № 3. С. 61–97.
Пьеса-влак [Пьесы]. Йошкар-Ола, 1972. 136 с.
Пьеса-влак [Пьесы]. Йошкар-Ола, 1979. 296 с.
Шӱм парым: пьеса-вл. [Долг сердца]. Йошкар-Ола, 1989. 280 с.
Шарнет, Элиса?: пьеса // Ончыко. 1989. № 1. С. 41–77.
Пӱрыдымӧ пӱрымаш: драма// Ончыко. 1998. № 8. С. 96–121.

Руш йылмыш кусарыме произведенийже

Грозовое зарево: драма / пер. В. Штанько и авт. // Радуга над Волгой : антология марийской драматургии. Йошкар-Ола, 1979. С. 396–453.

Театр постановкыжо-влак

Илыш корнышто [На жизненном пути: драма]. (Мар. театр) 1960.
Кӱрылтшӧ сем [Прерванная мелодия: драма]. (Мар. театр) 1964.
Шочмо мланде [Родная земля: драма]. (Мар. театр) 1966.
Кӱдырчан ӱжара [Грозовое зарево: драма]. (Мар. театр) 1968, 1977.
Аксар ден Юлавий [Аксар и Юлавий: драма]. (Мар. театр) 1975, 1995, 2001.
Корныеҥ [Посторонний: драма]. (Мар. театр) 1982.
Шарнет, Элиса? [Помнишь, Элиса?: драма]. (Мар. театр) 1987.
Шӱм парым [Долг сердца: драма]. (Мар. театр) 1988.
Пӱрыдымӧ пӱрымаш [Несужденная судьба: драма]. (Мар. театр) 1997.
Кайыккомбо-влак эртат юарлен. (МТЮЗ) 1999.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

Балашова Н. Несмотря на то, что старое живуче // Театральная жизнь. 1968. № 14. С. 20–22.
Иванов А. Константин Коршуновын драматургийже // Ончыко. 1969. № 3. С. 97–103.
Георгина М. В трудном поиске // Марийский драматический театр. Йошкар-Ола, 1979. С. 99–171.
Георгина М. На сцене и для сцены // Мар. правда. 1979. 14 марта.
Георгина М. Актер и драматург // Восхождение. Йошкар-Ола, 1984. С. 101–119.
Писатели Марийской АССР: биобиблиогр. справочник. Йошкар-Ола, 1988. С. 143–145.
Кульбаева Н. Любовь к театру // Мар. правда. 1989. 16 марта.
Кириллова С. Кажне мутшо кучедалеш // Марий коммуна. 1989. 15 март.
Современная литература: драматургий // История марийской литературы. Йошкар-Ола, 1989. С. 369–381.
Васинкин А. Тӱвыргӧ саскан мастарже // Марий Эл. 1994. 17 март.
Регеж-Горохов В. Вӱчкен ыш ашне тудым йоча пагыт, але Могай лийын театрыш да сылнымутыш толмо корно // Марий Эл. 1996. 17 май.
Яковлева Г. К.Коршунов – драме жанр тӱняште // Ончыко. 1998. № 12. С. 169–182.
Бояринова Г. Келге шонымашан драматург // Марийын чон кончерже. Йошкар-Ола, 1999. С. 94–108.
Ятманов Л. «Журавли» прилетели к юбилею // Мар. правда. 1999. 12 марта.
Яковлева Г. Драматургия К.Коршунова: типология жанра // Литература и время. Йошкар-Ола, 2003. С. 140–151.
Бояринова Г. Двойственность Коршуновского героя // Актуальные проблемы финно-угорской филологии. Йошкар-Ола, 2003. С. 324–327.
Бояринова Г. Характеры и конфликты в «производственной» драматургии К. Коршунова //Формирование, историческое взаимодействие и культурные связи финно-угорских народов. Йошкар-Ола. 2004. С. 388–393.
МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 184.