Памар

Википедий — эрыкан энциклопедий гыч материал
Сола
Памар
рушла Помары
55°58′02″ с. ш. 48°21′04″ в. д.HGЯO
Эл Россий Россий
Федераций субъектше Марий Эл
Кундем Поранча
Эртыш да географий
Икымше гана палемдыме XVIII курым
Рӱдын кӱкшытшӧ 80 метр
Шагат ӱштӧ UTC+3:00[d]
Калыкчот
Калыкчот 2014 еҥ (2010)
Калык-влак марий, руш
Инаныше-влак чимарий, танле
Официал йылме марий йылме да руш йылме
Цифрр идентификатор-влак
Телефон код +7 83631[1]
Почто индекс 425032[2]
Автомобиль код 12
Ончыкташ/шылташ
Памар (Россий)
Точка
Памар
Памар (Марий Эл)
Точка
Памар
Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Памар (ыҥ-влак) ончал.

Памар (рушла Помары) — Российыште Марий Элын Юлсер кундемыштыже верланыше сола. Памар ял шотан илемын рӱдерже. Калыкчот: 2014 еҥ (2010 ий).[3]

Верланыме вер[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Юлсер-Ола деч 13 километр йӱдвел могырно верланен.[4]

Эртымгорно[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

1868 ийын архивысе документлаште Черкесола (Черкасола) «околоток Церковный» манын палемдалтын. Ондакрак чылт марий-влакын гына илыме Памар илемыштышт Косма ден Дамиан лӱмеш Сиза эҥер воктене черкым чоҥеныт. Тунам шуко еҥ тынеш пурен огытыл. Чимарий-влак илаш эҥерын вес могыркыжо кусненыт, посна шогышо марий илемым негызленыт. Черке воктене руш-влак кодыныт. Памар солам условно кок ужашлан пайлаш тӱҥалыныт: руш ужашлан — Руш Памар але «село Космодамианское» да марий ужашлан — Марий Памар але «Черкасола». Но официальный документлаште нуно ик Памар сола але «село Космодамианское» манын ончыкталтыныт.
1874 ийыште священник Александр Шабановын вуйлатымыже дене у верыште марий ужаш деке куснен шогышо у черкым чоҥенын. Черке марий да пырляштарыме руш-марий ужашым пырдыж семын пайлаш тӱҥалын. Тунам Черкесола (Черкасола) ялын ял лийын шичме сӱретше лекташ тӱҥалын. Памар сола кок ужаш гыч лийын шогаш тӱҥалын: руш да марий. Тыге калык коклаште Марий Памар да Руш Памар лӱм-влак лектыныт. Тиде лӱм-влакым марий-влак гына кучылтыныт, руш-влак коклаште тыгай пайлымаш-влак лийын огытыл, нуно шагал лийыныт, черкыште да волостной правленийыште гына ыштеныт.
XX-шо курымын тӱҥалтышыштыже Памар сола кум ужаш гыч лийын шогаш тӱҥалын:

  • 1. Марий ужаш — Марий Памар але Черкесола, посна ял семын палемдалтын.
  • 2. Руш дене марий-влакым пырляштарыме руш ужаш — Кырмегесола (рушла Кримечайки), тугак посна ял семын палемдалтын.
  • 3. Кумшо ужаш — Памар сола, тиде кок яллан рӱдӧ ужашышт гыч гына шогышо сола, але ондакрак черкан, административный зданий-влакан, кевытан, пазаран, школан сола. Солан калыкше икмыняр административный пӧртысӧ да черкыште ыштыше пашаеҥ-влак гыч гына лийын шоген. Тиде — Памар солан илыме верла деч кораҥдыме деловой ужашыже.

Тыгай пайлымаш кызытат вияҥын шога. Памар сола калык коклаште кызытат шонен лукмо илыше-влак деч посна лийын шогышо солан деловой ужашыжылан шотлалтеш.

МАССР Президиум Верховный Советын Указше почеш 1960 ийыште Курыктӱр, Кырмегесола, Лапкасола, Черкесола (Марий Памаш) ялла да Памар сола ик илыме верыш ушненыт — Памар солаш.[5]

Инфраструктур[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Кылвер-влак[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

Литератур[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

  1. Волжский район: Сборник документальных очерков. — Йошкар-Ола: Комитет Республики Марий Эл по делам архивов, Государственный архив Республики Марий Эл, Администрация муниципального образования «Волжский район», 2003. — 320 с. ил. C. 173.

Важ-влак[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]

  1. Телефонные коды Республики Марий Эл.
  2. Справочник почтовых индексов / кодов ОКАТО /налоговых инспекций ФНС / адресов. Помары (село).
  3. Численность населения городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов. Волжский муниципальный район.
  4. Торалык Яндекс.Карте-влакын ӱзгарыштын полышышт дене висалтын.
  5. Село Помары (Помар).