Пектеев, Василий Александрович
Санян Вачи | |
---|---|
Василий Александрович Пектеев | |
Шочын | 1954 ий 23 шорыкйол (70 ий) |
Шочмо вер | РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Уилем ял |
Тыршымаш алан | серызе |
Чап пӧлек да премий |
Санян Вачи (Василий Александрович Пектеев) (1954 шорыкйол 23, РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Уилем ял) – марий серызе, почеламутчо, артист, режиссёр, мурызо, мер пашаеҥ, Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1995), Марий Эл Республикысе И.С. Палантай лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (1997), Йыван Кырла лÿмеш театр премийын лауреатше (1997), Мер Каҥашын Оньыжаже (1992–2000). Кызыт М. Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш драме театрыште художественный вуйлатышылан пашам ышта.
Илыш корныжо
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Василий Пектеев 1954 ийын шорыкйол тылзын 23-шо кечынже Марий АССР Морко кундем Уилем ялеш шочын. Н.К. Крупская лӱмеш Марий кугыжаныш педагогике институтышто кок курсым тунем пытарымеке, Ленинградысе театр, музык да кинематографий институтыш тунемаш куснен. 1980 ийыште пытарен. Шкетан театрын режиссержылан, 1987 гыч тӱҥ режиссёржылан, 1992–2002 ийлаште художественный вуйлатышылан ыштен. Тӱрлӧ жанр дене 50 утла спектакльым шынден. Финн-угор театрын калык-влак кокласе фестивальым эртарыше-влак коклаште лийын. Мер Каҥашын икымше оньыжажлан сайленыт. Тыгак, Василий Пектеев Театр сымыктышын Санкт-Петербургысо кугыжаныш академийын доцентше лийын (2001–2005 ийлаште). Пашажым кӱкшын аклен 1997 ийыште Кугыжаныш премий дене палемдалтын.
Санян Вачи – мурызо
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Мурызо-влак коклаште Санян Вачи лӱм дене шуаралтеш. Марий Эл Радиошто тыгай мурыжо-влак йоҥгалтыт:
- Олор ялем (семже Татьяна Ямбердован, мутшо Василий Пектеевын)
- Канде ӱжара (семже Татьяна Ямбердован, мутшо Василий Пектеевын)
- Омо (семже Татьяна Ямбердован, мутшо Василий Пектеевын)
Йоҥгалтарыме мурыжо-влак келге шонымаш, мотор ныжыл сем дене ойыртемалтыт.
Санян Вачи – почеламутчо
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Санян Вачи почеламут-влакым возкала. Йоҥгалтарыме муро-влакланже мутым шке возен. 2011 ийыште «Омо» лӱман почеламут ойпогыжо лектын. Книгалан комым Иван Ямбердов сӱретлен.
М. Шкетан лÿмеш Марий кугыжаныш драме театрыште шындыме спектакльже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- М.Рыбаков «Чодыра мÿй» / Дикий мед, 1980;
- А.Вампилов «Оласе койдарчык» / Провинциальные анекдоты, 1981;
- М.Шкетан «Ачийжат-авийжат!..» / Эх, родители!.., 1981 и 1998;
- М.Хусаинов «Еҥ суртышто» / Белое платье моей матери, 1982;
- И.Друце «Илыш сескем» / Святая святых, 1982;
- Н.Арбан «Тулар ден тулаче» / Сват и сваха, 1983;
- Н.Анкилов «А шÿм алят шарна» / Солдатская вдова, 1984;
- О.Иосселиани «Орва кумыкталтын» / Арба перевернулась, 1985;
- И.Шамякин «Чон ÿжеш йöраташ» / Золотая медаль, 1985;
- Б.Васильев «Ӱжара нöлтмö годым» / А зори здесь тихие, 1986;
- Н.Семенова «Коҥга пайрем» / Печка на колесе, 1986;
- С.Чавайн «Акпатыр», 1987;
- А.Дударев «Вÿргече эрдене» / Вечер, 1988;
- С.Николаев «Салика», 1988 и 1999;
- А.Пудин «Анохорет-шамыч» / Анахореты, 1989;
- Л.Яндаков «Тулык ава» / Кукушка, 1989;
- М.Рыбаков «Мокмыр» / Похмелье, 1990;
- А.Пудин «Пыжаш» / Очаг, 1990;
- М.Рыбаков «Тÿрлемÿдыр» / Кружевница, 1991;
- А.Волков «Оръеҥ мелна» / Свадебные блины, 1991;
- Ю.Байгуза «Порсын лÿҥгалтыш» / Шелковые качели, 1992 и 1999;
- А.Пудин «Утышо» / Анахореты, 1992;
- А.Кицберг «Ургыхо Ыкх» / Портной Ыкх, 1993;
- А.Несин «Öндал мыйым, пиктен пушт» /Убей меня, голубчик, 1993;
- Н.Гоголь «Каче пазар» / Женитьба, 1994;
- В.Пектеев, Ю.Байгуза «Окса тул» / Блеск монет, 1994 и 1999;
- М.Рыбаков «Морко сем» / Моркинские напевы, 1995;
- К.Коршунов «Аксар ден Юлавий» /Аксар и Юлавий, 1995 и 1999;
- А.Пудин «Ой, луй модеш...» / Ой, куница играет..., 1996;
- С.Лобозеров «Öрдыж тулар» /Семейный портрет с посторонним, 1997;
- К.Коршунов «Пÿрыдымо пÿрымаш» / Несужденная судьба, 1997;
- Ю.Байгуза «Поргем ÿмбалне ÿжара» / Заря над пропастью, 1998;
- М.Шкетан «Эренгер», 1998;
- В.Гуркин «Кнагари-тывырдык» / Прибайкальская кадриль, 1998;
- А.Островский «Вараш кодшо йöратымаш» / Поздняя любовь, 2000;
- А.Островский «Мом кычалат, тудымак муат» / За чем пойдешь, то и найдешь, 2000;
- Ю.Байгуза «Кресÿдыр» / Крестница, 2000;
- Н.Арбан «Кеҥеж йÿд» / Летняя ночь, 2001;
- Ю.Байгуза, В.Пектеев «Шöртньö лудо» / Золотая утка, 2002.
Статьяже да интервьюжо-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Анисимов Э. Драматургий — театрын негызше (Основа театра – драматургия) // Марий коммуна. 1983. 18 сент.
- Театр ваш-ваш умылымаш гыч тÿҥалеш (Театр начинается со взаимопонимания) // Марий коммуна. 1986. 25 нояб.
- Гадиатов Г. Тачысым аклен эрласым шоныман (Ценя настоящее, надо думать о будущем) // Марий коммуна. 1987. 10 июль.
- Козельцева Л. Решить триединую задачу // Молодой коммунист. 1987. 19 дек.
- Марий театр: революций але эволюций? (Марийский театр: революция или эволюция?) // Марий коммуна. 1989. 3 март.
- Поморцева Б. Театр в моей жизни // Марийская правда. 1990. 10 февр.
- Поморцева Б. Что есть искусство сегодня? // Марийская правда. 1992. 14 апр.
- Курымаш надыр (Вечный вклад) // Ончыко. 1994. № 10. С. 5—10.
- Регеж-Горохов В. Театр кÿлын, театр кÿлеш (Театр был необходим, театр необходим сегодня) // Илышын воштончышыжо. Йошкар-Ола, 1994. С. 242–250.
- Шамиев Б. Эн поро шонымаш дене (С самыми добрыми намерениями) // Марий Эл. 1996. 18 окт.
- Константинова Г. Театральная прелюдия // Марийская правда. 1977. 17 окт.
- Григорьев Ю. «Нуно шкеныштым моткоч йöратат...» («Они себя очень любят...») // Марий Эл. 1999. 25 сент.
- Алексеев И. «Кычкыркалыме пагыт эртен...» («Прошло время пустых разговоров...») // Марий Эл. 2000. 20 май.
- Григорьев Ю. Театр илыш — пагытын кышаже (Жизнь театра — это след эпохи) // Марий Эл. 2000. 14 окт.
- Григорьев Ю. Театрым арален кодымо верч улыт (Они за сохранение театра) // Марий Эл. 2001. 9 нояб.
Илышыже да творчествыже нерген литератур
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Анисимов Э. Вашмутым илыш пуа (Жизнь отвечает на вопросы) // Марий коммуна. 1989. 29 нояб.
- Кириллова С. Два разных взгляда // Марийская правда. 1990. 3 марта.
- Toivanen P. Marien olisi opittava arvostamaan itselln (Марийцам надо научиться ценить себя) // Maailma ja me (Мир и мы). 1991. № 1. С. 38–41.
- Кудрявцева А. Спасибо, Сибелиус! // Марийская правда. 1994. 2 сент.
- Поморцева Б. История в лицах и поколениях: Национальному театру – 75 // Марийская правда. 1995. 18 марта.
- Пашкин В. Многообразие «модели жизни» // Йошкар-Ола. 1996. 28 марта.
- Сорокина Н. Кырля... // Театральная жизнь. 1996. № 8. С. 21–23.
- Ятманов Л. Василий Пектеев: Театр – вторая семья // Известия Марий Эл. 1996. 6 июня.
- Шингареева О. Любить по-марийски // Молодежный курьер. 1997. 23 янв.
- Васильева Г. Вся жизнь – театр: На соискание государственной премии РМЭ // Марийская правда. 1997. 19 нояб.
- Арзамат А. Оньыжа (Лидер): Очерк. Йошкар-Ола, 1998.
- Константинова Г. Блеск таланта // Марийская правда. 1999. 24 марта.
- Константинова Г. В поисках Шамбалы, или Между вчера и завтра // Известия Марий Эл. 1999. № 4. С.67–70.
- Ройтман Ю. Есть искусство – нет проблем // Театральная жизнь. 2000. № 9. С. 43–45.
- Григорьев Ю. Марий Элын артистше-влак: Василий Александрович Пектеев (Артисты Марий Эл) // Ончыко. 2001. № 3. С. 66–67.
- Пектеев Василий Александрович // Кто есть кто в Марий Эл. Йошкар-Ола, 2002. С. 411.
- Картазаева Н. Театр в одном лице // АиФ в Марий Эл. 2004. № 11 (март).
Category:Санян Вачи Викитекыште? |
Чап
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1995).
- Марий Эл Республикысе И.С. Палантай лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (1997).
- Йыван Кырла лÿмеш театр премийын лауреатше (1997).
- «Марий Элыште суаплыклан» орденын медальже «Марий Эл Республикысе тӱвырам вияҥдымаш аланыште кугу сеҥымашышке шумылан да мер илышыште чолга лиймылан»[1] (2020).
Кылвер-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Пектеев Василий Александрович.(руш)
- Пектеев ставит марийскую пьесу в Коми театре.(руш)
- Икымше марий калык погын нерген интернет лаштык.
- «На 16 лет я умер для республики…».(руш)
- Жители Марий Эл собирают подписи для того, чтобы восстановить доброе имя марийского режиссёра.(руш)
- Режиссёр Пектеев вернулся в национальный театр.(руш)
- Василий Пектеев назначен художественным руководителем национального театра.(руш)
- Марий театрын художественный вуйлатышыжлан Васлий Пектеевым шогалтеныт.
Литератур
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Важ-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Шорыкйол тылзын 23 кечынже шочшо-влак
- 1954 ийыште шочшо-влак
- Тиштер почеш палыме еҥ-влак
- Викитекыш кылверан статья-влак
- Марий Оньыжа-влак
- Марий серызе-влак
- Марий почеламутчо-влак
- Марий режиссёр-влак
- Марий мурызо-влак
- Марий артист-влак
- «Марий Элыште суаплыклан» орденын медальже дене наградитлалтше-влак
- Йыван Кырла лÿмеш театр премийын лауреатше-влак
- И.С. Палантай лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше-влак