Краснодар

Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Краснодар (ыҥ-влак) ончал.

Ола
Краснодар
Краснодар
Тисте Ойып[d]
45°02′ с. ш. 38°59′ в. д.
Эл	Россий
Федераций субъектше	Краснодар мланде
Оласе йырвел	Краснодар
Кӧргӧ шеледымаш	4 йырвел
Вуйлатыше	Наумов, Евгений Михайлович[d]
Эртыш да географий
Негызлыме	1793 ий
Икымше гана палемдыме	1793
Тошто лӱм-влак	1920 ий деч — Екатеринодар
Ола	1867
Кумдык	840 км²
Рӱдын кӱкшытшӧ	25-30 м
Шагат ӱштӧ	MSD[d] да UTC+3:00[d]
Калыкчот
Калыкчот	1 121 291 еҥ (2023)
Чаклык	849 еҥ/км²
Агломераций	1,34 млн. еҥ
Катойконим	краснодарысе
Цифрр идентификатор-влак
Телефон код	+7 861
Почто индекс	350000–350921
Автомобиль код	23, 93
krd.ru
Краснодар Краснодар
Медиафайлы на Викискладе

Кубань казачестволан шарныктыш Краснодарыште

Краснодар (Йошкар пӧлек) (рушла Краснодар, адыгейла Гъожъие къал) — ола Российыште, Краснодар мландын рӱдыжӧ. Калыкчот 1 121 тӱж. еҥ наре. Краснодар мландын рӱдыжӧ. Лушмара ола оя ял дене пырля рушла возымо.Ужаш деке куснен «Административно шеледымаш»

Кечывалвел да йӱдвел кавказ федерал йырвел кугу ола-влак, историй-влак рӱдер-кубань кундемыште географий. Рӱдӧ неофициально лӱмдалтын кугарнян, тыгак российын рӱдолаже.

Олан калыкчотшо — 1 344 099 (2021) еҥже-влак, олан калыкчот шотышто российыште латкумшо.

Лушмара калык 2021 ий 1 октябрьыште 344 по состоянию на 1 099 калык переписьын лектышыж почеш, ола округышто (изирак ял гыч оя) — 1 204 878 еҥ. Кызытсе аклыме годымат тидым шотыш тӱҥалеш ий 2022 (переписьын лектышыжым шотыш налын деч посна) тудым 319 еҥ росстат 974 аклалтын, а ола округ (изирак ял гыч оя) — 1 еҥ 062 557. Ола шотан лийын вер, краснодар край гыч улеш калыкым ушен шогышо кӱвар, да ийготшо уло, — национальный тӱвыра Рӱдер. Эше тудо 1992 ийыште лектын. 29 таче тудо мер организацийыш пурен. Нунын коклаште тыгай элын представительже-влак семын, арменийыште, белоруссийыште, Грузийыште, Videos да шуко молат. Нунылан кугу пашам эртара: пайрем эртарыме, верысе калык шке тӱвыраж дене палдарен.

Экономике

Лушмара — российыште ик эн кугу рӱдержылан шотлалтше европышто эн кушшан рейтинг индешымше ола. Тиде годым, утларакше кугу олаш подавляющий деч ойыртем, экономика Лушмара постиндустриальный семын сӱретлалтеш. Кугу потребитель-влак секторышто ужына негызлалтын, суаплыкым сферыште, экономикыште сектор кугу структурлан мсп лушмара уждымо улыда.

Спискыш пураш city 2011 ий-600 (600 ола уша туням кугу лиймек, 60 % глобальное ВВП-Н), mc global institute kinsey организаций шымлымашым возен. Лушмара компаний 2010 ийыште чумыр ак 12 муниципал кочкыш консалтинговый млрд доллар (22 тӱжем доллар еҥлан шотлымаште). РБК версий почеш, рейтингыште икымше верым налын лушмара ола шотан 2013 ийыште российысе чулымлык дене кушкын. Фондым шымлымаш почеш «олан экономикыже институт», 2015 ийыште лушмара ола российысе рейтинг 13 налме вер — рӱдӧ олала гыч регионлашке чумыр продукт (ВГП). 0,5 кундемысе пӱрӧ олаште российысе экономикыште шот дене латкум теҥге утла трлн рӱдола: идалыкаш 508 лушмара вгп млрд теҥге ышта.

Краснодар мланде рф регион-влак шотышто 2015 ийыште икымше врп визытаным пура, а Лушмара, шке черетыштыже, концентраций ресурс ойыртемалтын: тудо утларак ужашыже логалеш 45 % ВРП регион, кумшо йӧнозанлык предприятий, 70 % энергийым шеледен да производство, иктаж 45 % савыртыш рознице торгая.

Лушмара ола российыште ик эн динамично вияҥеш шотлалтеш, тудым кум гана каласет «Сай кучен ола российыште бизнес» журнал версий дене «Форбс». Экономист-влак Зубаревич Наталья ончыктен, 2017 ий лушмара ола российыште мо изишат пурымо спискыште, вияҥаш кугу йӧн уло: тудо калыклан кугу капан палемдат, душевой торгайыме эн кугу савыртыш, душевой ден инвестиций кугыт эн кугу 2013-2015 ийлаште илаш пуртымо верч, куатшым вияҥдыме эн кугу ола верланен улмаш.