12 сӱрем
(12 Сӱрем гыч колтымо)
| ← сӱрем → | ||||||
| Шч | Кш | Вр | Из | Кг | Шм | Рш |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
| 2024 ий | ||||||
12 сӱрем (12 июль) — григориан кечышот почеш идалыкын 193-шо (кужемдыме ийлаште — 194-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 172 кече кодеш.
Пайрем да памятный дате-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]
Бортпроводникын тӱнямбал кечыже.
Австралий — Абориген кече.
Даний — Фьорд кече.
Кирибати — Эрыкан лийме кече.
Россий — Фотограф кече.
Сан-Томе ден Принсипи — Эрыкан лийме кече.
Лӱмгече
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Католик лӱм-влак: Екатерина, Вивентиол, Гермагор, Иван, Джон, Набор, Феликс, Вероника.
- Танле (православный) лӱм-влак: Григорий, Иона, Неофит, Павел, Парфений, Пётр.
Событий-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 12 кечысе событий-влак
- 1917 ий — Икымше тӱнямбал сар кайыме жапыште, историйыште икымше гана химий оружийым кучылтыныт.
- 1943 ий — Кугу авамланде сарын ик эн кугу кредалмашыже талышнен — Курская дуга. Но тидын деч ончыч моткоч кугу кучедалмаш лийын — тудат Курск кучедалмаш семын историйышке пурен.
Шочыныт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 12 кечынже шочшо-влак
- 1920 ий — Мария Георгина (Мария Александровна Георгина), марий серызе, шанчызе, йылмызе, драматург, филологий шанче кандидат (1952).
- 1930 ий — Иван Семенович Никитин, театр актер, Марий АССР-ын калык артистше (1930-2009). У Роҥго кундем Йуледур ялын шочшыжо, Йошкар-Оласе музыкально-театральный училищым пытарен, Шкетан театрыште 150 утла рольым чоҥен.
- 1935 ий — Владимир Михайлович Панов, кусарыше, поэт. Ятыр сылнымут произведенийым руш йылмышке кусарен, Олык Ипай лумеш премийын лауреатше.
- 1940 ий — Геннадий Ведерников, руш серызе, почеламутчо, артист, мурызо.
- 1949 ий — Татьяна Михайловна Косарева, тренер, Марий Эл Республикын спорт да кап-культур пашан сулло пашеҥже. Киров оласе пединститутышто шинчымашым поген. 1974-ше ий гыч Йошкар-Олаште «Спартак» йоча спорт школышто иймаш дене тренерлан пашам ышташ тӱҥалын. Тылеч вара спорт министерствыште тыршен. Россий да СССР-ын чемпонатлаште призер да сеҥыше лийын.
- 1953 ий — Геннадий Савельевич Григорьев, Марий Эл Республикысе ял озанлыкын сулло пашаеҥже. Морко кундем Унчо селаште шочын-кушкын. Паша корныжо шочмо районысо партий комитетыште тӱҥалын, вара «Дружба» да «Передовик» колхоз-влакын партий ушемыштын секретарьже лийын. 1997-ше ий гыч Марий Эл Республикысе кугыжаныш погынын депутатше лийын. Венгрийысе этнографий тоштерыште «Марийская усадьба» комплексым вераҥдымаште кугу надырым пыштымыжлан тудым кугыжаныш премий дене палемденыт. Геннадий Савельевич ятыр ий «Передовик» ял озанлык артельым вуйлатен.
- 1955 ий — Ольга Петровна Комлева, тӱвыра пашаеҥ, Марий Эл Республикын калык артистше. Казахстаныште шочын. Саратовысо хореографий училищым тунем пытармеке, Йошкар-Олашке балетышке артисткылан толын. Икымше марий балетым уэмден шынден. Икымше номеран школ-интернатыште, тӱвыра да сымыктыш колледжыште туныкытышылан тырша. Эрик Сапаев лумеш опера да балет театрын балетмейстерже.
- 1979 ий — Татьяна Вениаминовна Сидорова (Янцукова), марий йылмызе, шанчызе, туныктышо, филологий шанче кандидат (2004), доцент (2013).
Коленыт
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 12 кечынже колышо-влак
- 2010 ий — Валентин Николаевич Васильев, марий йылмызе, туныктышо, филологий шанче кандидат (1984), доцент (1992), Финн-угор ушемын йотэлысе йыжъеҥже (Хельсинки), Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже (2004).
Калык пале
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Петро пайрем. Тиде кечын кум тӱрлӧ памаш вӱд дене мушкылалтман улмаш. Эрдене эрак калык кече лекмым ончен, калык ой почеш кечыжат Кугече пайрем годымсо гай модын лектеш.
|
12 сӱрем Викиклатыште? |
|---|