Урал федерал йырвел
Урал федерал йырвел, тыгак Уралвел федерал йырвел лийын кертеш (рушла Ура́льский федера́льный о́круг) — Российын Урал да Касвел Сибирь ужашлаштыже чоҥымо административ формирований. Россий президентын кӱштыкшӧ почеш 2000 ий Ага тылзын 13 кечынже ышталтын.
Йырвелын кумдыкшо Немыч Эл, Франций, Ушымо Королевстве, Испаний эл-влакын пырля шотлымо кумдык деч кугурак.
Кумдык - 1 788 900 км², Россий Федераций кумдык деч 10,5 % айла. Урал федерал йырвелысе предприятийла гыч погымо налог Россий бюджетын кумшо ужашыжым тема.
Рӱдер — Екатеринбург.
Кылшот (Структур)
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]№ | Тисте | Федераций субъект | Административ рӱдер |
---|---|---|---|
1 | Курган вел | Курган | |
2 | Свердловск вел | Екатеринбург | |
3 | Тюмень вел | Тюмень | |
4 | Ханты-Манси автоном йырвел — Югра* | Ханты-Мансийск | |
5 | Челябинск вел | Челябинск | |
6 | Ямал-Ненец автоном йырвел* | Салехард | |
* Тюмень велыш пура |
Кугу олала
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Челябинск
- Екатеринбург
- Тюмень
- Магнитогорск
- Златоуст
- Ӱлыл Тагил
- Курган
- Ханты-Мансийск
- Сургут
- Нижневартовск
- Миасс
- Каменск-Уральский
- Нефтеюганск
Кугу лектышан шурно
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Сергей Светлаков - шоен, телевизор, актёр, продюсер, сценарист
Александр Ӱй Дене телевизор, телепродюсер
Семон Алтов-писатель юморист
Алексей Балабанов-кинорежиссёр, продюсер, сценарист
Юрий Лозневой-мурызо, композитор
Александр Малинин-мурызо
Игорь Алтушкин-амалкалче, негызлыше да директор-влакын советыштын председательышт. Мер пашаеҥ да мер пашаеҥ[1]
Калыкчот
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]2002 ийлан Урал федерал йырвелыште 12 млн 373 тӱж. 926 еҥ илен, тиде Российыште илыше-влакын чотышт деч 8,52 %. Калык-влак:
- Руш — 10 млн 237 тӱж. 992 еҥ (82,74 %)
- Суас — 636 тӱж. 454 еҥ (5,14 %)
- Украин — 355 тӱж. 087 еҥ (2,87 %)
- Башкир — 265 тӱж. 586 еҥ (2,15 %)
- Немыч — 80 тӱж. 899 еҥ (0,65 %)
- Белорус — 79 тӱж. 067 еҥ (0,64 %)
- Казах — 74 тӱж. 065 еҥ (0,6 %)
- Азербайджан — 66 тӱж. 632 еҥ (0,54 %)
- Чуваш — 53 тӱж. 110 еҥ (0,43 %)
- Марий — 42 тӱж. 992 еҥ (0,35 %)
- Мордва — 38 тӱж. 612 еҥ (0,31 %)
- Армян — 36 тӱж. 605 еҥ (0,3 %)
- Одо — 29 тӱж. 848 еҥ (0,24 %)
- Ненец — 28 тӱж. 091 еҥ (0,23 %)
- Шке калык нерген палдарен огытыл — 69 тӱж. 164 еҥ (0,56 %)