Москвина, Лидия Павловна
| Лидия Павловна Москвина | |
|---|---|
| | |
| Шочын: | 1958 ий 17 шорыкйол (66 ий) |
| Шочмо вер: | РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Курыкӱмбал ял |
| Эл: |
 Совет Ушем Россий |
| Шанче алан: | историк, туныктышо |
| Паша вер: | Марий кугыжаныш университет |
| Шанче степень: | историй шанче кандидат |
| Шанче чап лӱм: | доцент |
| Шанче вуйлатыше: | К.Н. Сануков |
| Пале лиеш кузе: | Формирование и деятельность марийской национальной интеллигенции в конце XIX - начале XX веков. |
| Чап пӧлек да премий |
 |
| Кышкар:Аҥа/Викицитатник | |
Лидия Павловна Москвина (1958 шорыкйол 17, РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Курыкӱмбал ял - 2020 пеледыш 24, Йошкар-Ола) – марий шанчызе, историк, туныктышо, историй шанче кандидат (1998), доцент (2002), Россий Федерацийын кӱшыл профессионал туныктышын почётан пашаеҥже (2009).
Илыш корныжо
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Лидия Москвина 1958 ийын шорыкйол тылзын 17-ше кечынже Марий АССР Морко кундем Курыкӱмбал ялеш шочын.
1973 ийыште Йошкар-Оласе 1-ше №-ан школ-интернатым (кызыт – Калыкле президент школ) тунем пытара.
Оршанке педагогике училищым пытарен, тӱҥалтыш школ туныктышо квалификацийым налеш. 1977–1978 ийлаште Советский районысо Руясола школышто воспитальлан пашам ышта.
1978–1983 ийлаште Н.К. Крупская лӱмеш марий кугыжаныш педагогике институтын историй факультетыште тунемеш; отличий диплом дене институтым пытара, историй, обществоведений да англичан йылмым туныктышо квалификацийым налеш.
1883–1986 ийлаште Оршанке район Упша школышто историйым да англичан йылмым туныкта.
1987–1993 ийлаште Марий кугыжаныш педагогике институтышто полиэкономий кафедрыште пашам ышта.
1993–1996 ийлаште Марий кугыжаныш университетыште аспирантурышто тунемеш. 1998 ийыште Озаҥ оласе кугыжаныш университетыште «Отечественная история» специальность дене кандидатлык диссертацийым арала. Диссертаций темыже: «Формирование и деятельность марийской национальной интеллигенции в конце XIX – начале XX вв.» (шанче вуйлатышыже – профессор К.Н. Сануков).
1997–1999 ийлаште Москвасе национальный проблем шотышто институтын марий филиалыштыже, а 1999– 2008 ийлаште Марий образований институтышто, социал да экономике шанче-влак кафедрыштыже, варажым 2009 ийыште марий филологий да культурологий кафедрыште доцент лиеш.
2002 ийыште регион историй кафедрын доцентше званийым налеш.
2009 ий гыч тӱҥалын 2018 ий марте Марий кугыжаныш университетыште, тӱвыра да сымыктыш кафедрыште, доцентлан пашам ыштен. Кок у"дыржо": Ирина - математик-программист; Юлия - искусствоведений кандидат, Москосо консерваторийыште туныкта.
Книгаже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Марийская национальная интеллигенция в конце XIX – начале XX веков: монография. Йошкар-Ола, ГОУ ДПО (ПК) С «Марийский институт образования», 2007. 200 с.
- История и культура народов Марий Эл: учебное пособие для 5 класса. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2012. 128 с. (в соавт.).
- Традиционная культура марийского народа: учебное пособие / Мар. гос. ун-т. Йошкар-Ола, 2015. 196 с. (в соавт.).
Статьяже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Подготовка учительских кадров из девушек-мари в Казани во второй половине XIX века // Марийский археографический вестник. 2001. № 11. С. 26–32.
- Становление марийских землячеств в 1920-30-е годы // Известия Общества истории, этнографии и археологии при Казанском Государственном университете. Т.1. Казань, 2008. С. 221–228.
- Роль учебных заведений Казани в становлении Марийской интеллигенции (1900- 1940 гг.) // Галиаскар Камал: 125 лет со дня рождения и 125 лет в новейшей истории культуры и искусства тюрко-мусульманских народов России: сб. материалов Всерос. науч. конф. (29-30 сентября 2005г.). М., 2005. С. 149–153.
- Этнокультурное образование во взглядах марийских просветителей // Материалы Международной научно-практической конференции «Этнокультурное образование: опыт и перспективы развития». Йошкар-Ола, 2011. С. 27–29.
- Батрацко-бедняцкие курсы при Марийском обкоме ВКП (б) в конце 20-х – начале 30-х годов XX века // Языки, литература и культура народов полиэтнического Урало-Поволжья (современное состояние и перспективы развития): материалы VIII Межд. симпозиума. Йошкар-Ола, 2011. С. 474–476.
- Студенты-мари 1920–30-х годов и марийское краеведение // Музей и культурное наследие в социокультурном пространстве регионов России и финно-угорского мира: материалы Межд. науч.-практ. конф. / ГБУК «Национальный музей РМЭ им. Т. Евсеева». Йошкар-Ола, 2012. С. 255–258.
- Бытование марийских традиционных локальных праздников в Республике Марий Эл // Проблемы марийской и сравнительной филологии: сб. статей / Мар. гос. ун-т. Йошкар-Ола, 2015. С. 271–275 (в соавт.).
- Легенды горы Карман-курык // Проблемы марийской и сравнительной филологии: сб. статей / Мар. гос. ун-т. Йошкар-Ола, 2016. С. 280–283 (в соавт.).
- Александр Александрович Янаев: жизнь и судьба // Проблемы марийской и сравнительной филологии: сб. статей / Мар. гос. ун-т. Йошкар-Ола, 2017. С. 298–301 (в соавт.).
Чап
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]
«Пашаште чапланымылан» медаль (1976).- Историй шанче кандидат (1998).
- Доцент (2002).
- Образований министерствын Чапкагазше (2003).
- Россий Федерацийын кӱшыл профессионал туныктышын почётан пашаеҥже (2009).
- «Марий Элын идалыкысе книгаже» конкурсын лауреатше (2012).
.jpg){kind=link}