Изилянова, Валентина Михайдаровна
Валентина Михайдаровна Изилянова | |
---|---|
Валентина Изилянова | |
Шочын | 1959 ий 1 шорыкйол (65 ий) |
Шочмо вер | Башкир АССР, Мишкан кундем, Андреевка ял |
Эл | |
Тыршымаш алан | прозаик, почеламутчо, кусарыше |
Чап пӧлек да премий |
Валентина Изилянова (Валентина Михайдаровна Изилянова) (1959 шорыкйол 1, Башкир АССР, Мишкан кундем, Андреевка ял) — марий серызе, почеламутчо, кусарыше, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1988), Марий Эл Республикысе Олык Ипай лӱмеш Кугыжаныш самырыктукым премийын лауреатше (1994), Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (2007), Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (2016).
Илыш корныжо
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Валентина Изилянова 1959 ийын шорыкйол тылзын 1-ше кечынже Башкир АССР Мишкан кундем Андреевка ялеш кресаньык ешеш шочын.
Кайрак школ деч вара Благовещенский педучилищыште тунемын.
1977–1982 ийла – Н.К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогике институт, историй-филологий факультет.
1979 ий – «Ом керт монден» лӱман икымше почеламутшо лектеш.
1983 ий – икымше почеламут сборникше – А. Сенькова дене пырля погымо «Пу кидетым, йолташ» книга – савыкталтеш.
1987 ий – «Турий, ит мондо пасуэм!» книгаже савыкталтеш.
1988 ий гыч – СССР Писатель ушемын йыжъеҥже.
1989–1991 ийла – Москва, А.М. Горький лӱмеш литератур институт пелен кӱшыл курс.
1994 ий – Олык Ипай лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше лиеш.
1995 ий – рушла «Песнецвет» книгаже лектеш.
1998 ий – почеламутшо-влак Эстонийыште (Таллинныште) Neli marilannat» лÿман тӱшка сборникеш савыкталтыт.
2005 ий ˗ «Йӱк ото» книгаже лектеш.
2007 ий – С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше лиеш.
2009 ий – «Кавашке серыш» книгаже лектеш.
Тӱҥ произведенийже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Полан пеледме пагытем: почеламут-влак // Пу кидетым, йолташ: почеламут, йомак-поэма, легенда / В. Изилянова, А. Сенькова. Йошкар-Ола, 1983. С. 7-48.
- Турий, ит кодо пасуэм!: почеламут-влак. Йошкар-Ола, 1987. 96 с.
- Вучымаш. Тугак ончем... Почеламут-влак // Тылат. 1994. С. 115-123.
- Почеламуг-влак // Ныл йÿкан кумылсем. Таллин, 1998. С. 88- 59.
- Йÿк ото: шем лыве, мурылан мут, кусарыме кушкыл. Йошкар-Ола, 2005. 128 с.
- Кавашке серыш: почеламут-влак. Йошкар-Ола: ОАО "МПИК" савыктыш, 2009. 288 с.
Моло вере савыкталтше произведенийже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- «Но кайыше муро толшаш дечын шерге…» // Ончыко. 2005. № 4. С. 166-168.
- Ош куэр // Кугарня. 1994. 2 дек. С. 4.
- Тунемам нойыде пеледаш // Ончыко. 2008. № 12. С. 81-87.
Моло йылмыш кусарыме произведенийже-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Заря в полнеба: стихи / пер. на рус. Н. Карпова, Н. Егоровой // Лит. Россия. 1986. 26 сент. С. 19.
- Стихи / пер. на рус. Н. Карпова // Середина земли родной: стихи молодых поэтов. М., 1987.
- Часто я ищу часами.... Говоришь, что цветок у дороги... Тот счастлив, кто с надеждой дружит... Тишина // Братство песенных сердец: стихи / пер. на рус. В. Панова. Йошкар-Ола, 1990. С. 76 - 79.
- Часто я ищу часами… Яблоня. У реки. Рожь. Еловый лес. Тишина // Мир, в котором я живу… Литературно-художественный сборник. Вып.18 / сост. А. Спиридонов. Йошкар-Ола: Мар. кн. изд-во, 1997. С. 206-212.
- Песнецвет: стихи /пер. на рус. Т. Смертиной. Йошкар-Ола, 1995. 92 с.
- Почеламут-влак // Neli marilannat / пер. на эстон. А. Валтона. Таллин, 1998. С. 115 - 189.
Илышыже да творчествыже нерген литератур
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Айгузина А., Михайлов В. Поэтын усталык саскаже: Валентина Изиляновалан – 55 ий // Ончыко. 2013. № 12. С. 147–156.
- Валентина Изилянова // Писатели Марий Эл: биобиблиогр. справочник / сост. А. Васинкин, В. Абукаев и др. Йошкар-Ола: Мар. кн. изд-во, 2008. C. 273–275.
- Валентина Изилянова // МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 150.
- Васина И. Молодая поэтесса // Дружба. 1996. 24 апр. С. 2.
- Васина И. Поэзий кумыл // Кугарня. 1996. 28 июня.
- Васинкин А. Илышлан моктеммуро: Валентина Изилянован поэзийже // Марий Эл. 2006. 24 окт.
- Вишневский С. Поэзий корныда пиалан лийже // Пу кидетым, йолташ. Йошкар-Ола, 1986. С. 3 - 4.
- Вишневский С. Валентина Изилянова // Лит. Россия. 1986. 26 сент.
- Галютин Ю. Мурылык поэзий // Марий Эл. 2007. 30 окт.
- Глушкова 3. Йÿк ото — тиде мыйын чон йÿкем // Марий Эл. 2007. 24 окт.
- Григорьев Ю. «Мый семлан мутым возымаш уке...» // Кугарня. 1994. 2 дек.
- Григорьева Л. Йоча жапем — поэзийыштем // Ямде лий. 2007. 10 нояб.
- Манаева-Чеснокова С. Фольклорно-мифологические традиции в поэзии Валентины Изиляновой // Художественный мир современной марийской поэзии. Йошкар-Ола, 2004. С. 114 - 130.
- Орлова Ж. Стихия чувств // Совершенно несекретно. 1998. 12 апр.
- Писатели Республики Марий Эл: биобиблиогр. сб. Йошкар-Ола, 2004. С. 29- 30.
- Сидорова А. Илаш кÿлеш яндарын, вес енлан нелым ыштыде // Кугарня. 2004. 31 дек.
- Чеснокова С. Своеобразие художественного мира поэзии Валентины Изиляновой // Марийцы: проблемы социал. и нац.-культур. развития. Йошкар-Ола, 2000. С. 121 — 123.
- Чокмар Э. Родные напевы // Мишкан — песнь моя. Йошкар-Ола, 1998. С. 234 - 235.
- Ябердина И. Олмапу сäскäн ялын ӱдыржö // Кугарня. 2007. 12 окт.
- Ябердина И. Олмапу сäскäн ялын ӱдыржö // Келшымаш. 2007. 31 окт. С. 6-7.
Чап
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1988).
- Марий Эл Республикысе Олык Ипай лӱмеш Кугыжаныш самырыктукым премий (1994).
- Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий (2007).
- Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (2016).
Кылвер-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Валентина Михайдаровна.(руш)
- Изилянова Валентина Михайдаровна.(руш)
- Валентина Изилянова: «Стихи Раисии Сунгуровой – явление в финно-угорской поэзии».(руш)
- В гостях у студентов – поэтесса Валентина Изилянова.(руш)
Литератур
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. C. 273–275.
- Айгузина А., Михайлов В. Поэтын усталык саскаже: Валентина Изиляновалан – 55 ий // Ончыко. 2013. № 12. С. 147–156.
- Ябердина И. Олмапу сäскäн ялын ӱдыржö // Кугарня. 2007. 12 окт.
- Васинкин А. Илышлан моктеммуро: Валентина Изилянован поэзийже // Марий Эл. 2006. 24 окт.