Марий республикысе йоча ден самырык-влаклан театр-рÿдер
Марий Эл Республикысе йоча да самырык-влаклан театр-рÿдер (Марий самырык театр) (рушла Марийский республиканский театр-центр для детей и молодежи) — марий, руш да йот элласе классик-влакын пьесыштым кугыеҥ, йоча да самырык-влаклан марий да руш йылме дене шындыше театр.
П.Васильевын фотожо.
Эртык
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Марий самырык театр семын 1991 ий вÿдшор тылзын 12-шо кечынже (12 апрель) Олег Иркабаев-Этайнын вуйлатымыж почеш почылтын. Пашам ыштыме икымше ийлаштыже Георгий Константинов лÿмеш театрын сценыштыже постановко-влакым шынден, вараракше – Республикысе курчак театрыште. Икымше постановко-влаклан Сергей Николаевын «Айвика» музыкальный драмыжым, Миклай Рыбаковын «Ярдан ден Шымавий» («Яндар и Шымавий») йомакшым да Яков Майоров-Шкетанын «Эх, илышет, шеремет!..» («Эх, ты, жизнь наша!..») комедийжым шотлат.
2002-шо гыч 2015 ий марте М. Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш драме театрын филиалжылан шотлалтын.
2014 ийыште курчак театр у полатыш кусна, тидын деч вара Марий ТЮЗ-ын икымше гана шке сценыже лиеш. 2015 ийыште Марий ТЮЗым "Марий Эл Республикысе йоча да самырык-влаклан театр-рÿдер" манын лÿмденыт.
Репертуар
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Театр 1990-ше ийла кыдал гыч спектакль-влакым марий да руш йылмыла дене шында. Спектакль-влак тÿн шотышто кугурак ийготан-влаклан келыштаралтше улыт, адакшым театрын репертуарыштыже кугурак класслаште тунемше да самырык-влаклан келшыше улыт. Тиде марий, руш да йот элласе классик-влакын пьесышт почеш спектакль-влак.
Театр икымше паша кечыж гычак кызытсе драматург-влак дене пашам ышта.
Тачысе кечылан театрын репертуарыштыже кугыеҥ, йоча да самырык-влаклан 35 постановко уло. Театрым почмеке тудын сценыштыже 80 наре премьере ончыкталтын.
Модшо-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Труппышто кÿшыл да кыдалаш шинчымашан 28 актер пашам ышта, нунын кокла гыч 15-же тÿрлö ийлаште Луначарский лÿмеш ГИТИС-ым тунем лектыныт.
Гастроль да фестиваль-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]Икымше гана вес элыш 1994 да 1996 ийлаште "Финно-Угрия" ушемын ÿжмыжö почеш Талешке кечым пайремлаш Эстонийыш миеныт. Тунам тушто Геннадий Гордеевын «Князь Ӧртӧмӧ», «Болтуш» и «Не преклонюсь» исторический трилогийжым ончыктеныт.
2002 ийыште театр гастроль-влакым эртарашлан Россий Федераций президентын грандшым сенен налын. Спектакль-влакым Марий Элыште гына огыл, Суас, Пошкаырт, Одо, кундемланштат, тыгак Киров, Угарман, Свердловск веллаштат, Пермьыште да Российын моло регионлаштыжат ончыктеныт.
Марий самырык театр тӱрлӧ театр фестивальлаште таҥасен: «Бомба» (Нурмес ола, Финляндий, 1999), тӱнямбал «Божественная искорка» йоча да самырык-влаклан спектакль фестиваль (Сыктывкар ола, 2000), тӱнямбал «Ламбушка» камерысе спектакль фестиваль (Петрозаводск ола, 2002), тӱнямбал «Золотой конёк» фестиваль (Тюмень ола, 2006), «Коляда-Plays» (Екатеринбург ола, 2014). МарийТЮЗ 1997 ий гыч финно-угор калыкын тӱнямбал «Майатул» театр-влакын фестивальыштеже шке вийжым терга, 2009 ий гыч кажне ийын руш театр-влакын «Мост дружбы» (Йошкар-Ола), а 1990 ийла гыч «Йошкар-Ола театральная» фестивальлаште спектакль-влакым ончыкта.
2006 ий кылме тылзын (ноябрь) театрыште «Национальная драматургия на сцене Марийского театра юного зрителя» фестиваль эртен. Тыште театрын 15 ий жапысе 15 эн сай спектальже ончыкталтын. 2007 ий кылме тылзын (ноябрь) «Русская классика и современная драматургия на сцене театра юного зрителя» фестиваль эртен.
Кылвер-влак
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Марий Эл Республикысе йоча да самырык-влаклан театр-рÿдерын сайтше.
- История театра.(руш)
- Марийский республиканский театр-центр для детей и молодежи. Сайт Министерства культуры, печати и по делам национальностей Республики Марий Эл.(руш)
Литератур
[тӧрлаташ | кодым тӧрлаташ]- Театр юного зрителя // Энциклопедия Республики Марий Эл / Отв. ред. Н. И. Сараева. — Йошкар-Ола, 2009. — С. 746—747. — 872 с. — 3505 экз. — ISBN 978-5-94950-049-1.