Линне Карыл

Карыл Линне

Линне Карыл (шведла Carl von Linné) (1707 Ага 23 — 10 Шорыкйол 1778) — швед ботаник, эмлызе, зоолог, кызытсе биномиал номенклатур да биологий классификацийлан негызым пыштыше шанчызе. Тыгак экологий шанчылан негызым пыштен.

Илышыже

Линне Карыл Кечывалвел Швецийыште, Смоланд кундемыште верланыше Росхульт ялыште 1707 ийыште, ага тылзын 23 кечынже шочын. Ачаже - Нильс Ингемарссон Линне (швед. Nicolaus (Nils) Ingemarsson Linnæus, 1674-1748), ялысе юмынеҥ (священник); аваже - Кристина Линне (Бродерсония) (швед. Christina Linnæa (Brodersonia), 1688-1733), ялысе юмынеҥын (священникын) ӱдыржӧ.

1709 ийыште еш Стенбронхульт олашке илаш куснен. Тушто Нильс Линне пӧрт воктеныже изи садым ончаш туҥалын. Йоча жап годсекак Карыл пӱртӱс кушкылым ончаш тунемын.

1716-1727 ийлаште Линне Карыл Векшӧ олаште школышто, вара гимназийыште тунемын. Кугу шинчымашым поген огыл, молан манаш гын, ачаж ден аваж тудым юмынеҥлан туныктынешт ыле, но эрге ботанике да математике деке гына шӱмаҥын. Южо занятийыш кайыме олмеш Карыл кушкыл-шамычым ончаш пӱртӱс лоҥгаш каен.

Юхан Ротман лӱман эмлызе (1684-1763), школышто Карылым логикылан да медицинылан туныктен. Тудак Нильс Линне Карыл эргыжым эмлызылан туныкташ колташ таратен. Шкеак рвезым медицине, физиологий да ботаникылан туныкташ тӱҥалын.