Анд
Анд але Анд-влак — эн кужу континентальне курык тупрӱдӧ, Кечывалвел Америкыште верланен. Андын кужутшо 7 000 км, лопкытшо - 200-700 км (18° кечывалвел да 20° кечывалвел лопкыт коклаште эн кумда улеш), кокла кӱкшытшӧ 4 000 м. Анд шым Кечывалвел Америкысе эл гыч шарла: Аргентине, Боливий, Чили, Колумбий, Эквадор, Перу да Венесуэле.
Анд икмыняр ужашыш шеледалтеш, нуно кыдал волем дене ойыралтыт. Андыште икмыняр кӱкшӧ плато верланен, ижо платошто тӱҥ олала верланеныт, мутлан, Кито, Богота, Арекипа, Медельин, Сукре, Мерида, Ла-Пас. Альтиплано плато - Тибетысе плато деч вара тӱняште кокымшо кӱкшытан плато.