Содержанийышке куснаш

Маркелов, Станислав Юрьевич

Википедий — эрыкан энциклопедий гыч материал
Станислав Юрьевич Маркелов
Шочын: 1974 ий 20 Ага(1974-05-20)[1]
Шочмо вер:
Колен: 2009 ий 19 Шорыкйол(2009-01-19)[2] (34 ий)
Колымо вер:
Эл:
Шанче алан: {{{Шанче алан}}}
Альма-матер:
Чап пӧлек да премий
Кышкар:Аҥа/Викицитатник
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Станисла́в Ю́рьевич Марке́лов (20 мая 1974, Москва — 19 января 2009, туштак) — Российысе адвокат, правам аралыше, права верховенстве Институтын президентше, «Коллективное действие (Тӱшкан ыштымаш)» Институтын пашаеҥже, шола активист да антифашист. Кумдан палыме Будановын делаже почеш Кунгаева Эльзан ешыжын адвокатше лийын[3]. Анастасия Бабурова журналист дене пырля Моско рӱдыштӧ пуштыныт. Тиде нерген увер кумдан йоҥген.

Кугыжаныш Думын депутатше Маркелов Михаилын шольыжо[4][5].

721-ше номеран школым тунем пытарен, Новиков-Ланский Андрей дене пырля ик классыште тунемын. 1993-шо ийысе шыжа тылзын событий-влак годым Маркелов Станислав Москошто ойгыш логалше-влаклан полшышо Волошин Максимилиан лӱмеш Санитарный дружинын пашашкыже ушнен[6][7][8]. 1994-ше ийыште «Рабочее сопротивление (Пашаче торешланымаш)»[9] лӱман эрыкле профсоюз дене кылым кучен. Анархист шӱлышан Прямухинский вольный артельын пашашкыже ушнен[8]. Маркелов Российысе социал-демократ партийын (шола социал-демократ фракций), «Студенческая защита (Студент аралымаш)» профсоюз Исполкомын еҥже лийын, 1995 ийыште вӱдшор тылзын 12-шо кечынже Москошто эн кугу студент демонстрацийым тарватыше ик еҥже лийын[10][11].

1996 ийыште Москосо кугыжаныш юридический академийым тунем пытарен. 1997 ий гыч - Республик-влак кокласе адвокат коллегийын еҥже, адвокат-влакын Тӱнямбалсе ушемын да Тӱнямбалсе клубын еҥже.

2006 ий гыч права верховенстве Институтын президентше.

Социальный форум-влакым тарватымаште да вӱдымаште пашам ыштен[6][12][13]..

2007-ше ийыште кызытсе россий анархизм лӱмеш эртарыме «Прямухинские чтения (Прямухинский лудмаш)» конференцийын пашашкыже ушнен[14].

2008-ше ийыште Мальмёшто (Швецийыште) Европысо социал форумышко ушнышо Российысе делегацийын ик организаторжо[15].

2009 ийыште шорыкйол тылзын 23-шо кечынже МВД органыште пашам ыштыше-влакын виян оролымышт дене Москосо Останкино шӱгарлаште тойымо [16].

Маркеловым пуштмо кечын Правам аралыше чечен-влак тудым пуштмаште Будановын делаж дене кыл улмо нерген каласеныт[17]. Ту кечынак кастене Росприроднадзорым вуйлатышын алмаштышыже Олег Митволь «Химкинская правда (Химкисе чын)» газетын тӱҥ редакторжо да журналистше Михаил Бекетов ӱмбак кержалтмаш да Маркеловым пуштмаш коклаште кыл лийын кертмым луктын шуэн огыл (Маркелов Бекетовын адвокатше лийын)[18].

Ту кечынак Вячеслав Измайлов, «Новая газетан (У газетын)» обозревательже, Станислав Маркеловым пуштмо амалым Магомедсалих Масаевын делаштыже кычалман манын каласен. Тудын мутшо почеш, Масаев икмыняр тылзе Чечня президентын Рамзан Кадыровын пленыштыже эртарен да 2008-ше ийыште сӱрем тылзын пленник нерген савыктымыже деч вара ту ийынак сорла тылзын 2-шо кечынже Масаев Чечняште йомын[19].

2009 ийыште шорыкйол тылзын 20-шо кечынже Чечня республикын кучемвуйжо пуштмашым шымлымаште полшен кертме нерген Чечня президент Рамзан Кадыров тыге ойлен: «Станислав Маркелов шкенжым пагалыме еҥ да патриот семын ончыктен. Ты айдеме фашизмым да ксенофобийым шекланен шоген. Тудо суапле илышым илен лектын да чын сомыл верч шоген колен». Ту кечынак Маркеловын колымыж деч вара Кадыров тудым “Чечен Республик ончылно сулен налме” медаль дене палемден[20] В тот же день Кадыров посмертно наградил Маркелова медалью «За заслуги перед Чеченской Республикой».[20].

Шорыкйол тылзын 20-шо кечынже кечывалым Маркеловым да Бабуровым пуштмо верыш колышо-влакын лӱмыштым пагален ушташ да пеледышым пышташ 150 наре еҥ погынен[21]. Нунын коклаште колышо-влакын йолташышт да палымышт, правам аралыше, оппозицийын еҥже, шола активист, антифашист-влак чумыргеныт. Вес арнялаште Российысе да вес элласе тӱрлӧ олалаште колышо-влакым шарныме акций-влак эртеныт[22][23].

Эрыкле расследованийым эртарыме верч «Репортёры без границ (Чек деч посна репортёр)», Human Rights Watch да Amnesty International организаций-влак шогеныт[24].

Сергей Караганов политолог «Российская газетыште (Российысе газетыште)» тыге возен: «Ты пуштмаш шке почешыже ончычсо политике сынан пуштмаш-влак деч келгырак кышам коден кертеш. Ты ошкыллан вуйын шогышо еҥ да организаций-влакым кычал муын, сулыкым вигак огыт касарыкте гын, шке кучем деке йодыш лектеш»[25].

2010 ийыште шорыкйол тылзын 19-ше кечынже, колымылан ик ий теммеке, шарныме лӱмеш акцийым эртареныт. Пречистенка уремын 1-ше номеран пӧрт деран колымо вер воктене ятыр пеледышым пыштеныт. Шарнымаш кечым эртарымылан антифашист-влак шогеныт. Нуно «Комитет 19 январяшке (Шорыкйол тылзын 19-ше кечын комитетышкыже)» ушненыт[26]. Тылеч вара шарнымаш марш кажне ийын эртаралтеш[27].

  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #142425400 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. http://www.robertamsterdam.com/2009/01/novaya_gazeta_on_the_markelov-baburova_shooting.htm
  3. В центре Москвы застрелен адвокат семьи Кунгаевых Lenta.ru 19 января 2009, 16:26:00
  4. Известия. Ру: Адвокат Маркелов мог знать имя заказчика убийства Политковской
  5. Убийство в центре Москвы: в семье Маркеловых двойное горе (руш). Regnum (2009-01-20). Тергыме 13 сорла 2010.
  6. 6,0 6,1 В центре Москвы убит адвокат Станислав Маркелов. Автономное действие (2009-01-21). Тергыме 22 шорыкйол 2009.
  7. Morituri te salutant. Golosa.info (2009-01-21). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 22 шорыкйол 2009.
  8. 8,0 8,1 Ярослав Леонтьев: «Маркелов был романтиком». Рабкор.ру (2009-01-22). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 23 шорыкйол 2009.
  9. Vladislav Bugera. Obituary for Stanislav Markelov (копия)
  10. Тарасов А. Н. {{{вуймут}}}. — ISBN 5-9681-0067-2
  11. Тарасов А. Н. Затмение. Не по Антониони. Студенческие беспорядки и mass media: исследование одного явления.
  12. Организаторы Российского социального форума заявляют о репрессиях против его участников (руш). Regnum (2006-07-10). Тергыме 22 шорыкйол 2009.
  13. Кышкар:Статья
  14. Прямухинские чтения 2007 годаКышкар:Недоступная ссылка. — Тверь: Изд-во ООО «ТВЕРСКОЙ ПОЛИГРАФ», 2008. С. 27 — 35.
  15. Борис Кагарлицкий. Стас и Настя
  16. Убийственное молчание. Коммерсантъ (2009-01-24). — В Москве простились со Станиславом Маркеловым и Анастасией Бабуровой. Тергыме 24 шорыкйол 2009.
  17. Защита Буданова заявила о его непричастности к убийству Маркелова Lenta.ru 19 января 2009.
  18. Митволь: гибель Маркелова связана с нападением на журналиста Бекетова (руш). РИА Новости (2009-01-19). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 20 шорыкйол 2009.
  19. Проанонсированное убийство Коммерсантъ № 8 (4063) от 20 января 2009.
  20. 20,0 20,1 Президент Чечни наградил адвоката Маркелова медалью посмертно // РИА Новости, 20 января 2009
  21. Кышкар:Статья
  22. Больше сотни людей пришли на улицу Пречистенка почтить память адвоката Маркелова. РИА Новости (2009-01-20). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 22 шорыкйол 2009.
  23. Кровь, цветы, снег. Рабкор.ру (2009-01-20). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 22 шорыкйол 2009.
  24. Правозащитники требуют расследования убийства Маркелова. Грани.ру (2009-01-20). Важ гыч архивым ыштыме 24 ӱярня 2012. Тергыме 24 шорыкйол 2009.
  25. «Российская газета» (только в бумажной версии) № 9 от 22 января 2009 года, стр. 2.
  26. Манифест | Комитет 19 января. Важ гыч архивым ыштыме 29 шорыкйол 2012. Тергыме 13 ага 2019.
  27. В Москве проходит марш памяти Станислава Маркелова и Анастасии Бабуровой. Фото (руш). Новая газета - Novayagazeta.ru. Тергыме 11 ӱярня 2019.