30 вӱдшор велыжын важшым ончымаш

{{Вӱдшор}}

'''30 вӱдшор''' (30 апрель) — [[григориан кечышот]] почеш идалыкын 120-шо (кужемдыме ийлаште — 121-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 245 кече кодеш.

== Пайрем да памятный дате-влак ==
* {{Флагификаций|Россий}}: Пожар ваштареш кучедалше службын кечыже палемдалтеш. Тиде кечын 1649-ше ийыште руш кугыжа Алексей Михайлович калыкын лӱдыкшыдымылык шотышто кӱштыкым пеҥгыдемден. 
* {{Мланде тисте}} Джазын калык-влак кокласе кечыже. 
* {{флагификаций|Вьетнам}}, Сеҥымаш кече
* {{флагификаций|Мексика}}, Йоча кече
* {{Флагификаций|Швеций}}, Кугыжан кечыже

== Лӱмгече ==
* Католик лӱм-влак: Адъютора (Аютор), Аматор, Афродисий, Вольфард, Евтропий, Квиринус, Луис (Людовик), Майлс, Максим, Мария, Пий, Питер (Пётр), Помпоний, Свитберт, Хильдегарда, Эмо.
* Танле (православный) лӱм-влак: Авделай, Агапит, Адриан, Азат, Акакий, Александр, Анания, Аскитрея, Симеон, Усфазан, Фусик, Хусдазад.

== Событий-влак ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 30 кечысе событий-влак]]''
* [[1789]] ий — Америкын икымше президентшын инаугурацийже эртен. Тунам президент сомылым Джордж Вашингтон  шукташ тӱҥалын.
* [[1918]] ий — «Ленфильм» киностудийым почмо.
* [[1945]] ий — Берлинысе Рейхстаг ӱмбалне Сеҥымаш знамя лойгалтын.

== Шочыныт ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 30 кечынже шочшо-влак]]''
* [[1934]] ий — Зоя Васильевна Младшова, агроном. [[Курыкмарий кундем]] [[Кукшылиды]] ялыште шочын. Шочмо кундемысе «Дружба» колхозышто 27 ий агрономлан да 12 ий профком вуйлатышылан ыштен. 1970-1974-ше ийлаште Совет Ушем кӱшыл погынын депутатше лийын. Ял озанлык верч тыршымыжым, суапле пашажым моткоч кӱкшын акленыт: «Знак Почёта» орден дене палемденыт. 
* [[1955]] ий — [[Марченкова, Елизавета Владимировна|Елизавета Марченкова (Елизавета Владимировна Марченкова)]], [[марий]] [[серызе]], [[почеламутчо]], [[туныктышо]], [[Россий Федерацийын сулло туныктыш пашаеҥже]] (1999).
* [[1958]] ий — [[Гайсин, Александр Яковлевич|Александр Яковлевич Гайсин]], бизнесъеҥ. [[Пошкырт Эл]] [[Калтаса кундем]]ыште шочын. Шке шочмо велыштыже тудо «Гайана» ял озанлык ушемым вуйлата. Мер пашаштат кугу пагалымашым сулен: марий погын-влакын делегатше лийын. 
* [[1975]] ий — Елена Петровна Афанасьева, тӱвыра пашаеҥ. [[Киров вел]] [[Пыжанью кундем]] гыч. Шке велыштыже тӱвыра пашам шукертсек нӧлтен шога: тӱвыра ушемымат вуйлата. 
* [[1980]] ий — [[Тойшева, Валентина Анатольевна|Валентина Анатольевна Тойшева]], [[журналист]]. [[Шернур кундем]]ын ӱдыржӧ [[Марий Эл (газет)|«Марий Эл» газет]] редакцийыште туныктымаш йодыш дене кылдалтше лаштыкын редакторжылан ыштен. Кызыт Валентина торгово-промышленный палатыште тырша.  
* [[]] ий — Аксар Эльтемеров, марий мурызо, ди-джей. «Йӧратем», «Ӱдыр чон», «Молан» муро-влакым йоҥгалтара. Советский кундемын эргыже.

== Коленыт ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 30 кечынже колышо-влак]]''
* [[Гитлер, Адольф]]
== Калык пале ==
* Православий йӱлам кучышо-влак '''Шнуй Зосима Соловецкийым''' шарналтат. Тиде кечын [[мӱкшызӧ]]-влак шке отарышкышт шнуй шӱлышым пуртеныт: омарта-влак ӱмбак шнуй вӱдым шыжыктеныт да мӱкш-влакым эскереныт, [[мӱкш]] могай кушкылын саскашкыже эн ончыч шинчеш – тудо кушкыл тений сайын шочеш.
**А марий калык гын мÿкшым «Юмын икшыве» манын, сандене мӱкш пуштмашым кугу сулыклан шотлен. Эсогыл мӱкшым лукмо да ончымо годымат ару ош вургемым чийыман улмаш. Мӱкшым лукмо годым тыгай йӱлам шуктеныт: омартам шикш дене эрыктеныт – тыге чыла осал вийым поктеныт, Мӱкш Юмылан пелештеныт. 

{{commonscat|30 April}}

[[Категорий:30 вӱдшор]]