Кипр велыжын важшым ончымаш

{{эл
|OfNm1= Кипр
|OfNm2= Κυπριακή Δημοκρατία
|Flag=[[Файл:Flag of Cyprus.svg|150px]]
|CoA=[[Файл:Coat of arms of Cyprus (2006).svg|110px]]
|FlagLnk=[[Кипрын тистыже]]
|CoALnk=[[Кипрын ойыпшо]]
|MapName=[[Файл:Republic of Cyprus (orthographic projection).svg|251px]]
|CtrNm=[[Никосий]]
|AreaRnk=170-ше
|TotArea=9250
|WaterPrcnt=
|PopRnk=164-шо
|PopQty=1 266 676
|PopCtDate=[[2022]]
|PopDens=136,92
|Government=[[президент кугыжаэл]]
|CreateDate=[[16 сорла]] [[1960]]
|EUDate=
|OfLangs=[[Грек йылме|грек]]
|HoSTtl=[[Президент]]
|HoSNm=[[Никос Анастасиадис]]
|HoGTtl=[[Премьер-министр]]
|HoGNm=
|Currency=[[евро]] 
|Time=[[UTC]] +6:00
|summerTime=
|Tele=+357
|Domain=[[.cy]]
|Anthem=[[Гимн]]
|Motto=
}}
'''Кипр''' ({{lang-el|Κυπριακή Δημοκρατία}}, {{lang-tr|Kıbrıs Cumhuriyeti}}) — [[Азий|Азийысе]] [[эл]].

Рӱдолаже [[Никосий|Никосия]]. 1 ага 2004 ий гыч европо союзын членже.

Официально пуртымо республикын территорийыштыже Кипр 98 % территорий лӱман остров (моло 2,7 % айла да военный базым британийысе Акротирь Декелия), тыгак лишыл георгиос агиос отро, Геронисос, Глюкиотисса, Килам, Киедес, Мазак да Кордилия. Де-электроник лияш отро-влак 1974 ий деч вара ныл ужашлан шелме: 57,6 % республикын территорийыштыже кипр отрошто шонкалымаш (грек калык тӱҥ шотышто ял), 36 % — йӱдвел Кипр (калык тӱҥ шотышто илен туркышат), 3,7 % — ООН, 2,7 % — Британийысе вооруженный вийын. Кугыжаныш семын гына шотлышо турций трск эрыкан.

Совет ушемын членже, ОБСЕ, ВТО.

Грек шелалтмыже деч вара шуко подавляющий-югышто илыше киприот, а турку-киприот — йӱдвелыште. Калык чумыр 800 тӱжем наре еҥ шотлалтын, нунын кокла гыч 300 тӱжем — турку. 17 тӱж кипр илыше тыгак англичан, руш 40 тӱжем деч шагал огыл (посол шотышто россий федерацийын информаций). 1974 ийыште ӧкымеш грек 180 тӱжем наре куржынна ыле сар деч вара киприот але кечывалвел кусарен. Турций 42 тӱжем наре куржаш але тыгакак йӱдвел вий киприот кусараш лиеш. Оон ола округ администрацийын илыше калык кок тӱшка гына йӱмӧ годым ларнака шогалтеныт.

Калыкчот, республика кипр контроль йымалне лияш, 2011 ий мучаште увер, шу 838 897 еҥ, нунын кокла гыч шукышт (21,4 %) йот элын гражданинже шотлалтеш. Тӧрлаташ кӧра инвестор вес эл правительствын 2014 ий дене пуртымо да кипрыште кугыжаныш программе тӧртыкшот лӱмын ыштыме гражданствым налаш права пуалтын.<ref>[https://cypruspropertygallery.com/ru/osobennosti-polucheniya-grazhdanstva-kipra-pri-pokupke-nedvizhimosti-ru Кипр гражданствым налын годым налме ойыртем недвижимость]</ref>

2019 ийыште, ООН почеш, республикыште илыше аргентине 922 191 кипр, але 16 % элын калык.

== Важ-влак ==
<references />
{{Европа Ушем}}
{{Европа}}
{{Азий}}

[[Категорий:Кипр]]